per
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - شعبه اصفهان
فصلنامه علمی - پژوهشی مطالعات اخلاق کاربردی
2251-7898
2676-6760
2012-11-21
8
29
11
34
21251
نقش انسانشناسی در اخلاق از دیدگاه علامهطباطبایی
رحیم دهقان سیمکانی
r.dehghan88@yahoo.com
1
نقش انسانشناسی در اخلاق از دیدگاه علامهطباطبایی رحیم دهقان سیمکانی چکیده ارزشمندبودنِ عمل بهلحاظ اخلاقی در اندیشۀ علامه، منوط به شرایطی است که برخی از آنها مربوط به فعل و برخی مربوط به فاعل است و درمجموع، از آنها میتوان به حُسن فعلی و حُسن فاعلی تعبیر کرد. از جمله شرایط مربوط به فاعل میتوان به عاقل و عالمبودن، مختاربودن، انگیزۀ الهی داشتن، قدرت، آگاهی و درک اخلاقی داشتن اشاره کرد؛ لذا فاعل در صورتی در قبال اعمال غیراخلاقیِ خود مسئولیت خواهد داشت که از این شرایط برخوردار باشد. علامهطباطبایی با توجه به این شرایط، نقش درخورتوجهی برای خصوصیات انسان در اخلاق قائل است. این نوشتار بر آن است تا ضمن تبیین شرایط اخلاقیبودن عملی، دیدگاه علامه را نیز در این زمینه مطرح کند. این مقاله با روش توصیفیتحلیلی تدوین شده و در بعضی مواقع، از آیات و روایات صرفاً بهعنوان مؤید بهره برده است. واژههای کلیدی
http://akhlagh.morsalat.ir/article_21251_4b2b079f0f44c3455b3fad0513a759a6.pdf
اخلاق
انسانشناسی
عقل
آگاهی
مسئولیت و علامهطباطبایی
Ethics
anthropology
Wisdom
Knowledge
responsibility
AllameTabatabai
per
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - شعبه اصفهان
فصلنامه علمی - پژوهشی مطالعات اخلاق کاربردی
2251-7898
2676-6760
2012-11-21
8
29
35
54
21252
بررسی تطبیقی عملکرد اخلاقی خواجه نصیرالدین طوسی و خواجه رشیدالدین فضل الله همدانی در پاسخ به بحران مغول
زهره محسنی پورهونجانی
1
بررسی تطبیقی عملکرد اخلاقی خواجه نصیرالدین طوسی و خواجه رشیدالدین فضل الله همدانی در پاسخ به بحران مغول ابوالحسن فیاض انوش زهره محسنی پور هونجانی چکیده تاریخ و فرهنگ غنی ایران همیشه مانند مرواریدی درخشان در تمامی عرصهها، پایداری خود را حفظ نموده است؛ اما متأسفانه گاهی با تجاوز بیگانگان در معرض خطر قرار گرفته است. از جمله مغول که با تاختوتازهای خود، بناهای بسیاری را ویران کردند و به خاکستر نشاندند؛ اما به برکت حضور بزرگان بسیاری در گسترۀ زمانی تاریخ ایران و با نقشآفرینیشان خاکستر این ویرانیها را پربارتر از همیشه بهبود بخشیدند. خواجۀ طوس و رشیدالدین همدانی از جمله دانشمندانی هستند که پا به عرصۀ ویرانشدۀ ایران نهادند و بهبرکت آثار اخلاقیشان که درنتیجۀ تربیت اسلامی ایشان حاصل شده بود، خدمات ارزندهای به تمدن ایران اسلامی عرضه کردند. با عنایت به این موضوع، پژوهش حاضر درصدد است تا با بررسی تطبیقی عملکرد خواجه نصیرالدین طوسی و خواجه رشیدالدین همدانی در عرصۀ اخلاق و تأثیر آنها بر ایران اسلامی، نقش ایشان را بهصورت توصیفیتحلیلی در حفظ تمدن ایرانیاسلامی تبیین کند و با معرفی آثار اخلاقی آنها، به بیان شباهتها و تفاوتهای موجود در این آثار و نتایج بهدستآمده از آن بپردازد. واژههای کلیدی خواجه نصیرالدین طوسی، خواجه رشیدالدین فضلالله همدانی، مغول، بحران اخلاقی.
http://akhlagh.morsalat.ir/article_21252_23e7dfc9bde3eefa34091c55f217aa38.pdf
خواجه نصیرالدین طوسی
خواجه رشیدالدین فضلالله همدانی
مغول
بحران اخلاقی
per
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - شعبه اصفهان
فصلنامه علمی - پژوهشی مطالعات اخلاق کاربردی
2251-7898
2676-6760
2012-11-21
8
29
55
80
21253
نسخه قرآن حکیم برای درمان تفاخر
علی رضا کوهی
1
دانشگاه قم
نسخه قرآن حکیم برای درمان تفاخر علیرضا کوهی چکیده تفاخر یکی از بیماریهای روانی و رذایل اخلاقی است که انسان امروز، برخلاف پیشرفتهای مادی چشمگیر، بیش از گذشته به آن مبتلا شده است. از ابتدا که انسان احساس کرد چیزی دارد که دیگری ندارد و لذا احساس برتری کرد، صفت تفاخر در او به وجود آمد. این پژوهش با روش توصیفیتحلیلی انجام شده و در آن از قرآن کریم، تفسیرهای قرآن و کتابهای حدیث و اخلاق استفاده شده است. درمان تفاخر مقدماتی دارد. نسخۀ قرآنی تفاخر در دو بخش فردی و اجتماعی دستهبندی میشود. در نسخۀ فردی میتوان به مطالبی چون ایمان به معاد، اندیشه در حساب و کتاب قیامت، یادآوری قدرت الهی و ضعف خویش، همچنین اندیشه در منشأ پیدایش خود اشاره کرد و نسخۀ اجتماعی آن شامل احسان به دیگران و تفکر در سرگذشت نیاکان است. این نوشتار درپی بررسی مفهومشناسی تفاخر و ارائۀ نسخۀ قرآنی درمان آن است. واژههای کلیدی قرآن حکیم، تفاخر، نسخۀ تفاخر، درمان فردی و درمان اجتماعی.
http://akhlagh.morsalat.ir/article_21253_28157849712219f583d2a709f7530fdd.pdf
قرآن حکیم
تفاخر
نسخۀ تفاخر
درمان فردی و درمان اجتماعی
Ethics
Courtesy
Humility
tolerance
patience
Contentment
Thruth
per
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - شعبه اصفهان
فصلنامه علمی - پژوهشی مطالعات اخلاق کاربردی
2251-7898
2676-6760
2012-11-21
8
29
81
102
21254
اخلاق در اندیشه عرفانی مولانا
ولی الله نصیری
1
اخلاق در اندیشه عرفانی مولانا ولی الله نصیری چکیده موضوعات اخلاقی مثنوی، بخش گستردهای از کتاب شریف مثنوی را پرکرده است و مولانا با دقت فراوان، با آراء صوفیانه خود به تفسیر قرآن کریم و احادیث نبوی در این زمینه پرداخته است، مولانا در این زمینه از استعارهها و تشبیههای زنده و طنزهای دلنشین و گاه نیشدار و گزنده بهره جسته است. با اینکه گاهی درکلمات مولانا، رمزآلودی و سرّواری به چشم میخورد؛ اما مباحث اخلاقی وی در مثنوی، پویا و نشاطانگیز بوده و از آموزههای مرسوم اخلاقی که در مخاطب چیزی جز دلتنگی و رمیدگی نمیانگیزد، بهدور است. حال این مقاله در نظر دارد به ابعاد اخلاق از منظر مولانا در مثنوی بپردازد. واژههای کلیدی اخلاق، ادب، تواضع، مدارا، صبر، قناعت، صدق.
http://akhlagh.morsalat.ir/article_21254_ccd7600944ff175e55721d7fdc541b68.pdf
اخلاق
ادب
تواضع
مدارا
صبر
قناعت
صدق
nature
Wisdom
determinism
authority
satisfaction
Comfort
virtue
per
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - شعبه اصفهان
فصلنامه علمی - پژوهشی مطالعات اخلاق کاربردی
2251-7898
2676-6760
2012-11-21
8
29
103
130
21255
بررسی و نقد اخلاق رواقی
مجتبی جلیلی مقدم
1
بحث از اخلاق یکی از مهمترین و کاربردی ترین مباحث در طول تاریخ اندیشه بوده و از دیرباز ذهن متفکران را به خود مشغول کرده است. رواقیان در مقامِ یکی از پردوام ترین نحله ها در تاریخ فلسفه وجهه ی همّت و نظر خویش را بر حوزه ی اخلاق متمرکز کردند و تأثیرشان در این حوزه مرز مکان و زمان را درنوردید. این دیدگاه در باب اخلاق همانند دیدگاه های اخلاقی دیگر متأثر از شرایط اجتماعی و همچنین دیدگاه فلسفی است. در این نوشتار بر آنیم تا با بررسی شرایط اجتماعی و جهان بینیِ رواقیان، تبیین واضح و روشنی از اخلاق رواقی بدست دهیم و سپس به نقد این دیدگاه اخلاقی خواهیم پرداخت. حاصل مقاله آنکه اخلاق رواقی که تحت تأثیر دیدگاه مابعدالطبیعی آنان قرار دارد به جبرگرایی منتهی می شود اما با این حال به نوعی اختیار را می پذیرد و آن را به حالات درونی انسان محدود کرده و در حوزه ی همین اختیار محدود دعوت به رضایت از تقدیر کرده و شعار انطباق با طبیعت را سر می دهد و با دیدگاه در پی آرامش بخشیدن به بشریت است. بر این اخلاق انتقادهای بنیادینی وارد است به گونه ای این نظرگاه اخلاقی تاب مقاومت در برابر این انتقادات و چالش ها را ندارد.
http://akhlagh.morsalat.ir/article_21255_dfad1298a63b518139784f0110a2e111.pdf
طبیعت
عقل
جبر
اختیار
رضایت
آرامش
فضیلت
per
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - شعبه اصفهان
فصلنامه علمی - پژوهشی مطالعات اخلاق کاربردی
2251-7898
2676-6760
2012-11-21
8
29
137
166
21256
عوامل تربیتی آسیبزا بر نگرش و عملکرد دینی انسان به روایت امام علی و ژان ژاک روسو
طاهره ندیمی تهرانی
nadimi.5050@yahoo.com
1
بخشعلی قنبری
bghanbari@yahoo.com
2
اموزش و پرورش
پژوهشکده دانشکده علوم انسانی
عوامل تربیتی آسیبزا بر نگرش و عملکرد دینی انسان به روایت امام علی و ژان ژاک روسو بخشعلی قنبری طاهره ندیمی تهرانی چکیده در این مقاله، ابتدا علت تغییر نگرش و عملکرد دینی افراد بررسی شده و هرکدام از این علل که در آراء ژان ژاک روسو دیده میشود با اندیشهها و دیدگاههای امام علی به روش اُتو مقایسه میگردد و راههای برونرفت از این آسیبها ارائه خواهد شد. این تحقیق نشان داد که در هر دو دیدگاه بیتوجهی به مراحل مختلف رشد در امر آموزش و تربیت، تضاد قول و فعل، تشویق و تنبیه نامناسب، اکراه و اجبار، افراط و تفریط و نداشتن رابطۀ صمیمانه بین مربی، خانواده و متربی از مهمترین علل دینگریزی افراد است. در بعضی زمینهها و نوع عملکرد، دو دیدگاه با هم تفاوتهایی دارند؛ ولی شباهتهای زیاد بین دو دیدگاه نشانگر این است که آنچه امروزه فلاسفه براساس آراء روسو، علوم تربیتی جدید خود را بر آن بنا نهادهاند، حضرت علی در 14 قرن گذشته بهصورت بسیار وسیعتر بیان کردهاند و از آن زمان تاکنون در بین اندیشمندان اسلامی مبنای اصول تربیتی بوده و راه تربیت را برای عموم هموار کرده است. واژههای کلیدی امام علی، ژان ژآک روسو، مربی، متربی، تربیت، دین.
http://akhlagh.morsalat.ir/article_21256_4a32586c9626099d0bc90bad603eb351.pdf
امام علی (ع)
ژان ژآک روسو
مربی
متربی
تربیت
دین
Imam Ali (PBUH)
Jean-Jacques Rousseau
trainer
trainee
education
Religion