دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - شعبه اصفهانفصلنامه علمی - پژوهشی مطالعات اخلاق کاربردی2251-789851620090823آثار تقوا در دنیا و آخرت با الهام از آیات قرآن و سخنان اهل بیت56821192FAسیّد محمّد صادقحسینی سرشتامیراشرافیJournal Article20161005«آثار تقوا در دنیا و آخرت با الهام از آیات قرآن و سخنان اهل بیت » عنوانی است جهت دستیابی به مفهوم تقوا و آثار آن در دنیا و آخرت که از دیدگاه قرآن و سنّت بررسی گردیده است. تقوا از «وقایه» گرفته شده و در لغت، به معنای خویشتنداری و بازداشتن نفس از آن چیزی است که در آخرت برای انسان زیان دارد. تقوا، محصورکردن نفس به چیزهایی است که برای او مفید است. تقوا، دارای اثر نیک در دنیا و آخرت است.آثار دنیوی نیز در دو قالب آثار فردی و آثار اجتماعی ذکر شدهاند. لازم به ذکر است که پارهای از آثار، رابطهای تعاملی یا دو سویه با تقوا دارند؛ یعنی هم این عوامل تقوا را به دنبال دارند و نیز تقواپیشگی سبب پیدایش آنهاست.دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - شعبه اصفهانفصلنامه علمی - پژوهشی مطالعات اخلاق کاربردی2251-789851620090823نیمنگاهی به جبرانگاری و پیامدهای فناوری689621193FAمسعودحاجی ربیعJournal Article20161005فناوری از پدیدههای جذّاب برای جوامع بشری است. بشر امروزی میکوشد در جهت دستیابی به فناوری جدید قدم بردارد. از دیدگاه جامعهشناسان، فناوری پدیدهای اجتماعی است. برخی از آنها معتقدند پدیدههای اجتماعی الزامآور است و جایی برای اختیار آدمی باقی نمیگذارد. این ادّعا چالشی بزرگ فراروی علمای اخلاق است؛ چرا که اختیار، بنیان اخلاق است. از سوی دیگر، فناوری در کنار منافعش، آثار منفیای نیز به دنبال داشته است. فناوری و آثار منفیاش، به انزوای دین و اخلاق در جوامع غربی منجر شده است. فناوری به اقتضای ماهیّت غربیاش، در دیگر جوامع نیز چنین آثاری در پی دارد.<br /> این مقاله نظری کوتاه به جبرانگاری فناوری و پیامدهای فناوری خواهد داشت تا از رهگذر آن، به نقد جبرانگاری فناوری بپردازد. و سپس با بیان پیامدهای منفی فناوری به لزوم تعیین حدود فناوری توجّه دهد.دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - شعبه اصفهانفصلنامه علمی - پژوهشی مطالعات اخلاق کاربردی2251-789851620090823با مرزنشینان جنسیّت یا ترانسسکسوالها9613521194FAکاوهقبادیJournal Article20161005در بخش نخست این گفتار، پیشینهی اخلاق و رفتار جنسی ترانسسکسوالها و نوع برخورد با آنان در جهان غرب ،جهان اسلام و ایران بررسی و ارزیابی شد. با این هدف که بتوان با تعیین مختصات آنان در جامعهی کنونی ایران، راه حلهای مناسب و دقیقتری برای بهبود وضعیت فردی واصلاح رفتار اجتماعی آنان ارایه نمود.<br /> در این مقال برآنیم با کاوش زوایای مختلف زندگی این افراد در زمینههای تحصیلی، خانوادگی، اقتصادی و... به ارزیابی وتعیین میزان کارآمدی برخی روشهای اجرا شده در ایران بپردازیم و در این راستا به گوشهای از وظایف نهادهای دولتی وغیر دولتی مرتبط اشاره نماییم.دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - شعبه اصفهانفصلنامه علمی - پژوهشی مطالعات اخلاق کاربردی2251-789851620090823معنویّت مسیحی بخش نخست13516021195FAحبیبرضاارزانی0000-0001-5175-0360Journal Article20161005یکی از نیازهای اساسی انسان در دورانهای مختلف، نیاز به معنویّت بوده و هست. از این رو، غالب ادیان، مکاتب، مذاهب و تمدّنها، غیر از توجّه به نیازهای مادی، به نیازهای معنوی نیز توجّه داشتهاند؛ به گونهای که اگر نظامی این مهم را، آنچنان که شایسته و بایسته است، ارج ننهد، از پایایی و پویایی آن نیز کاسته خواهد شد. <br /> معنویّت، از جمله واژگان پر کاربردی است که اندیشمندان عصر جدید، به توضیح و تبیین آن همّت گماردهاند و هر یک در تعریف آن بیانی متمایز از دیگران دارند. از دیگر سو، عدّهای از اندیشمندان درصدد یافتن معنویّت، در درون دینهای تاریخی و سنّتی هستند و گروه دیگر به مقولهی معنویّت، به عنوان مسألهای فرادینی نظر می-کنند.<br /> مقالهی حاضر قصد آن دارد که به مقولهی معنویّت از منظر درون دینی و به طور خاص از دیدگاه مسیحیّت بپردازد. اندیشمندان مسیحی نیز هر یک از زاویهای به مسأله پرداختهاند و در قالب نظامهای الاهیاتی متعدّد، مسألهی معنویّت را مورد دقّت و بررسی قرار دادهاند. نظامهای الاهیاتی چون: الاهیات سیستماتیک، الاهیات تاریخی، الاهیات دفاعی، الاهیات کاربردی و الاهیات انجیلی، نظامهای الاهیاتی رایجی هستند که در هر یک از آنها، تعریفی متمایز و راهکاری ویژه برای رسیدن به معنویّت پیشنهاد شده است. <br /> نوشتهی حاضر تلاش دارد از منظر الاهیات انجیلی به معنویّت مسیحی، نظر افکنده و با بررسی کتاب مقدّس، آن را تبیین و نقد نماید.<br /> معنویّت مسیحی مبتنی بر کتاب مقدّس را از دو منظر کاملاً متمایز میتوان جستجو کرد: نگاه مقدّماتی عمومی و نگاه الاهیاتی. در بخش اوّل به نگاه مقدّماتی عمومی پرداخته و در بخش دوم به نگاه الاهیاتی خواهیم پرداخت. عناصر اساسی شکل دهندهی معنویّت در بخش اوّل عبارتند از: الف) «خدای پدر»: خدای قادر و خالق جهان و جهانیان؛ ب) «عیسی مسیح»:کلمهی متجسّد خداوند و منجی مصلوب که برخاست و همه در انتظار اویند؛ ج) «روح القدس»: منبع حیاتبخش یا تمام مقدّسات و تطهیر کنندهها؛ د) «کلیسا»: مشارکتی مقدّس در امور قدسی؛ هـ) «پیروزی نهایی در زندگی جاودان.»دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - شعبه اصفهانفصلنامه علمی - پژوهشی مطالعات اخلاق کاربردی2251-789851620090823کامپیوتر و مسؤولیّت اخلاقی16020021196FAکَریگواِن کُلمَن ،مهدیحبیب اللهیJournal Article20161005هنگامی که فناوری جدیدی به درون مجوعهای تزریق میشود، نقش و مسؤولیّت عناصر موجود در آن دچار تغییر میگردد. با معرفی فناوری جدید در یک محیط و با برهم خوردن توازن میان عناصر انسانی و فنی موجود در آن، روشهای مشخّص پیشین برای تعیین وظایف و مسؤولیّتهای آن جامعه دچار ابهام و سرگردانی میشود. در چنین شرایطی لازم است که مسؤولیّتهای جدید و ارتباطات نوین مشخّص شده، به تفکیک بیان شوند تا افراد جامعه از جزئیات و لوازم نقشهای جدید خود آگاه گردند و ابزار ضروری در ایفای وظایف جدید را بشناسند. <br /> بحثهای انجام گرفته در مورد کامپیوتر و مسؤولیّت اخلاقی بیشتر پیرامون ضرورت ارزیابی و تعریف مجدّد نقشها و مسؤولیّتها، به ویژه در صورت وارد شدن خسارتهایی نظیر جراحت و یا مرگ در نتیجهی اشتباهات کامپیوتری، شکل گرفته است. در این نوع بحثها سه محور اصلی دارای اهمیّت خاص بوده است: <br /> اوّل، برخی از نویسندگان درصدد معرفی نوعی از مسؤولیّت در قبال استفاده از کامپیوتر بودهاند، به ویژه اگر این استفاده به ضرر و زیان منجر شود. در این تلاشها مواردی چون بررسی مصادیق خاص، مشخّص کردن موانع پذیرش مسؤولیّت، توصیههایی در رابطه با چگونگی برطرف کردن این موانع و تعیین مسؤولیّتهای اشخاص مختلف درگیر در یک حادثهی کامپیوتری، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.<br /> دوم، برخی دیگر از نویسندگان این موضوع را مورد بحث قرار دادهاند که «آیا کامپیوتر میتواند از لحاظ اخلاقی مسؤول خسارت-های پیش آمده باشد و اگر این گونه است، چرا؟»<br /> سوم، گروهی دیگر از محققان مطالبی پیرامون امکان واگذاری قدرت تصمیمگیری به سیستمهای کامپیوتری و این که این کار در چه زمانی انجام می شود، ارایه دادهاند. <br /> بسیاری از مطالبی که در مورد مسؤولیّت اخلاقی در قبال استفاده از کامپیوتر مطرح میشود میتواند در مورد استفاده از هر نوع فناوری صادق باشد. ولی عواملی باعث تفاوت اساسی کامپیوتر از سایر انواع فناودی شده اند. عواملی نظیر: استفادهی مکرّر از کامپیوتر در کپیبرداری از قدرت درک و اندیشهی بشری، رواج بحثهای فلسفی در مورد امکان ایجاد هوش کامپیوتری و شیوع نمایشهای علمی- تخیّلی که در آن روباتهای انساننما دارای قدرت فکر و تصمیمگیری هستند و انعطافپذیری کامپیوتر باعث شده که این تصور ایجاد شود که کامپیوتر (برخلاف سایر انواع فناوری) میتواند (و روزی به آن دست خواهد یافت) که دارای ظرفیّت ادراکی مساوی با بشر باشد. به طور خلاصه، در حالی که مقصر دانستن اسلحه به خاطر کشتن شخص، غیر صحیح و نامعقول به نظر میرسد (چون اسلحه آدم نمیکشد، این انسانها هستند که آدم میکشند)، ولی مقصر دانستن کامپیوتر در شرایط مشابه میتواند قابل قبول باشد و موجب گردد برای رفع اتهام از انسانها به آن متوسّل شد. <br /> بنابراین بررسی دقیق این که آیا کامپیوترها میتوانند دارای مسؤولیّت اخلاقی شوند و اگر این گونه است چه زمانی این مسؤولیّت بر عهدهی آنها قرار می گیرد از اهمیّت بالایی برخوردار است. این بحث نه تنها به ما کمک میکند که ظرفیّتها و محدودیتهای موجود در کامپیوتر را بهتر بشناسیم، بلکه میتواند به شناخت بهتر نقاط قدرت و ضعف خویش به عنوان انسان منتهی گردد.