دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - شعبه اصفهانفصلنامه علمی - پژوهشی مطالعات اخلاق کاربردی2251-7898143020180823شاخصههای ارزیابی خرد ورزی همسر در سیمای ملکه سبأ11306634310.22081/jare.2018.51845.1269FAمهدیرجائیمدرس حوزه و دانشگاه0009-0007-7134-6323Journal Article20180812در روایات رسیده از معصومان (ع)، بر ازدواج با زن عاقل تأکید شده و ازدواج با زن کمخرد مورد نهی قرارگرفته ، اما معیار و ملاکی برای تشخیص زن خردمند بیان نشده است. در این نوشتار از روایت نبوی که بلقیس را زنی عاقل معرفی کرده بهعنوان سر نخ استفادهشده و سیره رفتاری و گفتاری ملکه سبأ، در سوره نمل مورد بازخوانی قرارگرفته است. پژوهش حاضر از نوع تحقیقات کیفی است که با روش توصیفی تحلیلی به نگارش درآمده است. نویسندگان به نه معیار بهعنوان شاخصههای خردورزی از دیدگاه قرآن دست یافته اند که عبارتاند از: ادب و احترام به مقدسات، دوری از استبداد و مشورت با دیگران، دوری از فساد و نزاع و پایمال شدن عزتنفس دیگران، هدیه دادن، بازخورد گیری و تحلیل رفتار دیگران، رعایت کردن تدبیر در پاسخگویی، توبه به درگاه خدا و جبران خطاهای گذشته، توسل به اولیای الهی در راه تقرب به خدا و ایمان قلبی از روی بصیرت. ویژگی های مذکور می تواند بعنوان شاخصی در همسر گزینی مورد توجه قرار گیرد.دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - شعبه اصفهانفصلنامه علمی - پژوهشی مطالعات اخلاق کاربردی2251-7898143020180823اقتضائات اخلاقی کاربرد تشویق و تنبیه در پرورش فرزند از دیدگاه اسلام31546633510.22081/jare.2018.50166.1194FAعلی احمدپناهیاستادیار و هیات علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه0000-0003-2093-0662Journal Article20180217یکی از رویکردهای اساسی در فرزند پروری التزام به بایسته ها و الزامات اخلاقی کاربرد تشویق و تنبیه در این ساحت تربیتی است.سوال اساسی این است که باید ها و نبایدهای اخلاقی بهرگیری از تنبیه و تشویق در فرزند پروری از چشم انداز گزاره های اسلامی چیست؟ هدف پژوهش حاضر بررسی و تبیین بایسته های اخلاقی کاربرد تشویق و تنبیه در فرزند پروری است.در پژوهش حاضر از روش توصیفی-تحلیلی بهره گرفته شده و منابع پژوهش گزاره های اسلامی و گزارهای تربیتی-روان شناختی است.از تتبع و ژرف اندیشی در گزاره های اسلامی(قرآن و روایات)،آموزهای روان شناختی(کتاب ها و مقالات) و نتایج پژوهش های مربوطه بدست می آید که بهر گیری از تشویق و تنبیه نقش سازنده و تسهیل کننده ای در تربیت فرزند دارد. نتایج مطالعات و بررسی های کتابخانه ای و میدانی نشان می دهد که بهره گیری از تشویق و تنبیه در عرصه تربیت فرزند اقتضائات و ضرورت هایی را ایجاب می کند.برخی از این ضرورت ها و بایسته ها عبارتند از:1.توجه جدی به تفاوتهای فردی فرزندان و متربیان؛2.تعلّق تشویق و تنبیه به رفتار فرزندان و نه به شخصیت آنان؛3.رعایت هم ترازی بین تشویق و تنبیه و نوع رفتار؛4.لزوم قاطعیت در اجرای تنبیه ؛4.ملاحظه شرایط و نوع خطا؛5.آگاهی بخشی به فرزندان در رابطه با علل تنبیه و تشویق ؛6.فوریت در تشویق و تنبیه؛7.تبیین انتظارات خود از فرزندان و روشن سازی رفتار مطلوب.دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - شعبه اصفهانفصلنامه علمی - پژوهشی مطالعات اخلاق کاربردی2251-7898143020180823بررسی وظایف زوجین ووالدین قبل وبعدازازدواج بارویکرداخلاقی-فقهی55766633410.22081/jare.2018.49936.1182FAمحمدقدرتیدبیرآموزش وپروش جلگه دانشجوی ارشدفقه وحقوق دانشگاه اردکانJournal Article20180127خـانه و خـانواده نخستین محیطی است که انسـان را تحت تـاءثیر فضا و روابط و مناسـبات خود قرار می دهـدواسلام به عنوان یک مکتب انسان ساز،بیشترین عنایت را به تکریم،تنزیه وتعالی خانواده داردزن و شوهر به خـاطر خود و سـعادت فرزنـدانشان ، لازم است یک سلسـله مسائل اخلاقی را ، که قرآن مجیـد و روایات بر آن تأکید فراوان دارند رعایت نمایند بنابراین درجستارحاضرنویسنده برآنست باروش تحلیلی اسنادی به تبیین ویژگی های اخلاقی زوجین درخانواده بااستفاده ازسبک زندگی اسلامی بپردازد. نتایج بیانگرآنست که اعضاء یک خانواده که رکن مهم آن زن و شوهر هسـتند ، گذشـته از ضـرورتهائی که آنها را دور هم جمع می کنـد ، بایـد ازپیوندی مقدس و درونی که همان محبت و احساس علاقه به یکدیگر است ، برخوردار باشندو محیط خانوادگی آکنده از محبت ، سبب تلطیف عواطف و رشد فضایل در افراد می شود ؛ و کسانی که در محیطی با محبت پرورش می یابند ، به ارجمندی می رسـند و می آموزند دیگران را دوست بدارند و در اجتماع رفتاری انسانی داشـته باشـند؛ بخش عمده ای ازمشکلات روانی وفشارهای روحی واقتصادی برخانواده های امروزی اسراف وتبذیردرخانواده است از دیدگاه اسلام آنچه موجب رضایتمندی و آسایش خاطر می شود، قناعت است و صفای زندگی به آن بستگی دارد در مواردی که زنـدگی مسـیر طبیعی خودش را طی می کند ، موردی برای عفو وجود ندارد ، بر مرد لازم اخلاقی وشرعی است که از همسـر خود در موارد لازم گذشت کنددفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - شعبه اصفهانفصلنامه علمی - پژوهشی مطالعات اخلاق کاربردی2251-7898143020180823عدالت مداری در تعدد زوجات از منظر متون اسلامی77966633610.22081/jare.2018.50293.1200FAمحمد حسینخواجه بمیاستادیار پژوهشی گروه معارف دانشگاه علوم پزشکی کرمان0000-0002-0513-7511Journal Article20180226از منظر قرآن کریم مرد و زن برای همدیگر و مکمّل هم آفریده شدهاند و مقتضای فطرت انسان این است که هر یک از زن و مرد نسبت به جنس مخالف خود گرایش داشته و او را منشأ آرامش و آسایش خویش قرار میدهد و به گونهای کامجویی کند که هم سلب تولید مثل و بقای نوع انسانی میشود و هم مفسدهای بر آنها، بار نگردد. اما در این میان خداوند متعال محدودیّتهایی را در موارد استثنایی و حالات خاص که برای زوجین پیش میآید، قرار داده است یکی از این موارد خاص رعایت عدالت در چند همسری است. در این نوشتار مفهوم عدالت در آیات چند همسری از منظر روایات و مفسران با هدف تبیین غنای هر چه بیشتر مفهوم عدالت در حوزه خانواده مورد اهتمام قرار گرفته است. قسم و نفقه به عنوان حائز اهمیّتترین موارد عدالت ظاهری در روایاتِ معصومان(ع) معرّفی شدهاند و عدالت باطنی که عدالت در محبّت قلبی است و امری اختیاری و تحت اراده انسان نیست، در حیطه شرط عدالت در چندهمسری معرفی نشده است. از این رهگذر، اسلام تعدّد زوجات را به طور وجوب بر هر کسی وضع نکرده است بلکه اسلام با توجه به طبیعت افراد و از روی مصلحت اجتماع انسانی تعدّد را تجویز نموده و برایش قید عدالت را ذکر نموده که تمام این مفاسد را بر میدارد.دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - شعبه اصفهانفصلنامه علمی - پژوهشی مطالعات اخلاق کاربردی2251-7898143020180823تأثیر شبکههای اجتماعی مجازی بر روی روابط زوجین: نقش حسادت و نظارت زناشویی971226633710.22081/jare.2018.50644.1218FAمسعودکیانیدانشگاه کاشانحمیدرحیمیدانشگاه کاشانآزادهمللیدانشگاه علوم تحقیقاتJournal Article20180408چکیده: شبکههای اجتماعی مجازی (نظیر فیس بوک، اینستاگرام، و تلگرام) یک پدیده رشدیابنده هستند که ماهیت روابط اجتماعی را دچار تغییر و تحول نمودهاند. مقاله حاضر به بررسی نتایج منفی (حسادت و نظارت بر همسر) استفاده از شبکههای اجتماعی مجازی در روابط عاطفی زناشویی پرداخته است. هدف اصلی پژوهش بررسی نقش حسادت زناشویی در شبکههای اجتماعی مجازی در تجربه نظارت بر همسر بوده است. این پژوهش از نوع همبستگی است و در آن از میان مردان و زنان متأهلی که به صورت روزانه از شبکههای اجتماعی مجازی استفاده میکردند 223 نفر به صورت نمونهگیری تصادفی ساده انتخاب شدند. مشارکتکنندگان در پژوهش مقیاس حسادت زناشویی در شبکههای اجتماعی مجازی و نظارت بر همسر را تکمیل نمودند. نتایج نشان داد که بین حسادت زناشویی (و زیرمقیاسهای آن) و تجربه نظارت بر همسر در شبکههای اجتماعی مجازی رابطه معنیداری وجود دارد. همچنین نتایج نشان داد که حسادت زناشویی در شبکههای اجتماعی مجازی نقش معنیداری را در پیشبینی نظارت بر همسر بازی میکند.دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - شعبه اصفهانفصلنامه علمی - پژوهشی مطالعات اخلاق کاربردی2251-7898143020180823کتمان ممدوح و مذموم (معیارها و چالش ها)1231486633910.22081/jare.2018.51985.1273FAاصغرهادیهیئت علمی گروه اخلاق اجتماعی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی0000-0002-9820-4284Journal Article20180829کتمان ممدوح و مذموم در اخلاق اسلامی جایگاه ویژهای دارد. در سبک زندگی مؤمنانه کتمان کردن از گنجهای ایمان و گنجهای نیکی و گنجهای بهشت معرفیشده است و از سوی دیگر گاه کتمان، ناپسند و به آن وعده عذاب دادهشده است. در زندگی امروز با توجه به گستردگی و تنوع روابط و پردازش اطلاعات، این مسئله جایگاه ویژه ای پیدا می کند. کتمان، فینفسه حکم اخلاقی ندارد و به اعتبار مکتوم، ممدوح و مذموم/ خوب و بد است و کاتم (کتمان کننده) به اعتبار آن ارزشگذاری اخلاقی می شود. پژوهش حاضر کوشش دارد مصداق های هریک (از کتمان ممدوح و مذموم) را واکاوی، و با یک دسته بندی منظم آن را ارائه کند. کتمان ممدوح و مذموم یا نسبت به خود است یا نسبت به دیگران که هر یک دارای اقسامی است. کتمان اسرار عموم مسلمان و اسرار گروه و سازمان در اقسام کتمان ممدوح قرار می گیرد. روش تحقیق، استنباطی تحلیلی است؛ و ابزار جمعآوری داده ها، آیات و روایات و آثار اخلاقی است. پژوهش حاضر خواننده را با برخی از معیارها و چالش ها و موارد مستثنی و دلیل آن، در کتمان ممدوح و مذموم، آشنا می سازد، و او را بر شناخت حکم اخلاقی در مصادیق موضوع پژوهش توانمند می سازد.دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - شعبه اصفهانفصلنامه علمی - پژوهشی مطالعات اخلاق کاربردی2251-7898143020180823جستاری در روش تبلیغی حضرت ابراهیم ع با تاکید بر کریمهی 125 سوره نحل1491696633310.22081/jare.2018.49197.1139FAمحمد حسینشیرافکندانشگاه غلوم و معاذف قرآن قمفاطمهصاحبیاندانشجوJournal Article20171126خدای متعال از باب دستگیری از انسان و جبران هبوط او به زمین، راهی را برای رسیدن به عرش و تقرب خود قرار داد و راهنمایانی نیز بر این مسیر تعیین کرد. انبیای الهی همان مرشدان طریق حقیقت میباشند که مسیر نیل به حضرت حق را نمایان ساخته و راه را از بیراه تمییز میدهند. از طرفی انسان ها روحیات و خلقیات متفاوتی دارند که روش های گوناگونی را برای تربیت آنان میطلبد. در این نگاشته روش تبلیغی حضرت ابراهیم ع با تکیه بر کلیت تبلیغی که در آیه 125 سوره نحل بیان شده، بررسی کرده و آیات طبق روشهای موعظه، برهان و جدال احسن تحلیل شده اند. زیرا به بیان آیه مورد نظر، انسان ها به سه دسته حق پذیر، حق گریز و حق ستیز دسته بندی میشوند که روش تبلیغی مناسب خود را میطلبد. نتیجه حاصل شده حاکی از آن است که بیشترین روش اتخاذ شده به وسیلهی حضرت ابراهیم ع، روش برهان بوده است.دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - شعبه اصفهانفصلنامه علمی - پژوهشی مطالعات اخلاق کاربردی2251-7898143020180823abstractچکیده انگلیسی17018066395FAJournal Article20190106