دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - شعبه اصفهان
فصلنامه علمی - پژوهشی مطالعات اخلاق کاربردی
2251-7898
2676-6760
8
29
2012
11
21
نقش انسانشناسی در اخلاق از دیدگاه علامهطباطبایی
11
34
FA
رحیم
دهقان سیمکانی
r.dehghan88@yahoo.com
نقش انسانشناسی در اخلاق از دیدگاه علامهطباطبایی <br /> رحیم دهقان سیمکانی<br /> <br /> چکیده<br /> ارزشمندبودنِ عمل بهلحاظ اخلاقی در اندیشۀ علامه، منوط به شرایطی است که برخی از آنها مربوط به فعل و برخی مربوط به فاعل است و درمجموع، از آنها میتوان به حُسن فعلی و حُسن فاعلی تعبیر کرد. از جمله شرایط مربوط به فاعل میتوان به عاقل و عالمبودن، مختاربودن، انگیزۀ الهی داشتن، قدرت، آگاهی و درک اخلاقی داشتن اشاره کرد؛ لذا فاعل در صورتی در قبال اعمال غیراخلاقیِ خود مسئولیت خواهد داشت که از این شرایط برخوردار باشد. علامهطباطبایی با توجه به این شرایط، نقش درخورتوجهی برای خصوصیات انسان در اخلاق قائل است. این نوشتار بر آن است تا ضمن تبیین شرایط اخلاقیبودن عملی، دیدگاه علامه را نیز در این زمینه مطرح کند. این مقاله با روش توصیفیتحلیلی تدوین شده و در بعضی مواقع، از آیات و روایات صرفاً بهعنوان مؤید بهره برده است.<br /> <br /> واژههای کلیدی
اخلاق,انسانشناسی,عقل,آگاهی,مسئولیت و علامهطباطبایی
http://akhlagh.morsalat.ir/article_21251.html
http://akhlagh.morsalat.ir/article_21251_4b2b079f0f44c3455b3fad0513a759a6.pdf
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - شعبه اصفهان
فصلنامه علمی - پژوهشی مطالعات اخلاق کاربردی
2251-7898
2676-6760
8
29
2012
11
21
بررسی تطبیقی عملکرد اخلاقی خواجه نصیرالدین طوسی و خواجه رشیدالدین فضل الله همدانی در پاسخ به بحران مغول
35
54
FA
زهره
محسنی پورهونجانی
بررسی تطبیقی عملکرد اخلاقی خواجه نصیرالدین طوسی و خواجه رشیدالدین فضل الله همدانی در پاسخ به بحران مغول <br /> ابوالحسن فیاض انوش زهره محسنی پور هونجانی<br /> چکیده <br /> تاریخ و فرهنگ غنی ایران همیشه مانند مرواریدی درخشان در تمامی عرصهها، پایداری خود را حفظ نموده است؛ اما متأسفانه گاهی با تجاوز بیگانگان در معرض خطر قرار گرفته است. از جمله مغول که با تاختوتازهای خود، بناهای بسیاری را ویران کردند و به خاکستر نشاندند؛ اما به برکت حضور بزرگان بسیاری در گسترۀ زمانی تاریخ ایران و با نقشآفرینیشان خاکستر این ویرانیها را پربارتر از همیشه بهبود بخشیدند. <br /> خواجۀ طوس و رشیدالدین همدانی از جمله دانشمندانی هستند که پا به عرصۀ ویرانشدۀ ایران نهادند و بهبرکت آثار اخلاقیشان که درنتیجۀ تربیت اسلامی ایشان حاصل شده بود، خدمات ارزندهای به تمدن ایران اسلامی عرضه کردند. با عنایت به این موضوع، پژوهش حاضر درصدد است تا با بررسی تطبیقی عملکرد خواجه نصیرالدین طوسی و خواجه رشیدالدین همدانی در عرصۀ اخلاق و تأثیر آنها بر ایران اسلامی، نقش ایشان را بهصورت توصیفیتحلیلی در حفظ تمدن ایرانیاسلامی تبیین کند و با معرفی آثار اخلاقی آنها، به بیان شباهتها و تفاوتهای موجود در این آثار و نتایج بهدستآمده از آن بپردازد. <br /> <br /> واژههای کلیدی<br /> خواجه نصیرالدین طوسی، خواجه رشیدالدین فضلالله همدانی، مغول، بحران اخلاقی.
خواجه نصیرالدین طوسی,خواجه رشیدالدین فضلالله همدانی,مغول,بحران اخلاقی
http://akhlagh.morsalat.ir/article_21252.html
http://akhlagh.morsalat.ir/article_21252_23e7dfc9bde3eefa34091c55f217aa38.pdf
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - شعبه اصفهان
فصلنامه علمی - پژوهشی مطالعات اخلاق کاربردی
2251-7898
2676-6760
8
29
2012
11
21
نسخه قرآن حکیم برای درمان تفاخر
55
80
FA
علی رضا
کوهی
دانشگاه قم
نسخه قرآن حکیم برای درمان تفاخر<br /> علیرضا کوهی<br /> <br /> <br /> چکیده<br /> تفاخر یکی از بیماریهای روانی و رذایل اخلاقی است که انسان امروز، برخلاف پیشرفتهای مادی چشمگیر، بیش از گذشته به آن مبتلا شده است. از ابتدا که انسان احساس کرد چیزی دارد که دیگری ندارد و لذا احساس برتری کرد، صفت تفاخر در او به وجود آمد. این پژوهش با روش توصیفیتحلیلی انجام شده و در آن از قرآن کریم، تفسیرهای قرآن و کتابهای حدیث و اخلاق استفاده شده است. درمان تفاخر مقدماتی دارد. نسخۀ قرآنی تفاخر در دو بخش فردی و اجتماعی دستهبندی میشود. در نسخۀ فردی میتوان به مطالبی چون ایمان به معاد، اندیشه در حساب و کتاب قیامت، یادآوری قدرت الهی و ضعف خویش، همچنین اندیشه در منشأ پیدایش خود اشاره کرد و نسخۀ اجتماعی آن شامل احسان به دیگران و تفکر در سرگذشت نیاکان است. این نوشتار درپی بررسی مفهومشناسی تفاخر و ارائۀ نسخۀ قرآنی درمان آن است. <br /> واژههای کلیدی<br /> قرآن حکیم، تفاخر، نسخۀ تفاخر، درمان فردی و درمان اجتماعی.
قرآن حکیم,تفاخر,نسخۀ تفاخر,درمان فردی و درمان اجتماعی
http://akhlagh.morsalat.ir/article_21253.html
http://akhlagh.morsalat.ir/article_21253_28157849712219f583d2a709f7530fdd.pdf
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - شعبه اصفهان
فصلنامه علمی - پژوهشی مطالعات اخلاق کاربردی
2251-7898
2676-6760
8
29
2012
11
21
اخلاق در اندیشه عرفانی مولانا
81
102
FA
ولی الله
نصیری
اخلاق در اندیشه عرفانی مولانا <br /> ولی الله نصیری <br /> <br /> چکیده<br /> موضوعات اخلاقی مثنوی، بخش گستردهای از کتاب شریف مثنوی را پرکرده است و مولانا با دقت فراوان، با آراء صوفیانه خود به تفسیر قرآن کریم و احادیث نبوی در این زمینه پرداخته است، مولانا در این زمینه از استعارهها و تشبیههای زنده و طنزهای دلنشین و گاه نیشدار و گزنده بهره جسته است. با اینکه گاهی درکلمات مولانا، رمزآلودی و سرّواری به چشم میخورد؛ اما مباحث اخلاقی وی در مثنوی، پویا و نشاطانگیز بوده و از آموزههای مرسوم اخلاقی که در مخاطب چیزی جز دلتنگی و رمیدگی نمیانگیزد، بهدور است. حال این مقاله در نظر دارد به ابعاد اخلاق از منظر مولانا در مثنوی بپردازد.<br /> <br /> واژههای کلیدی<br /> اخلاق، ادب، تواضع، مدارا، صبر، قناعت، صدق.
اخلاق,ادب,تواضع,مدارا,صبر,قناعت,صدق
http://akhlagh.morsalat.ir/article_21254.html
http://akhlagh.morsalat.ir/article_21254_ccd7600944ff175e55721d7fdc541b68.pdf
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - شعبه اصفهان
فصلنامه علمی - پژوهشی مطالعات اخلاق کاربردی
2251-7898
2676-6760
8
29
2012
11
21
بررسی و نقد اخلاق رواقی
103
130
FA
مجتبی
جلیلی مقدم
بحث از اخلاق یکی از مهمترین و کاربردی ترین مباحث در طول تاریخ اندیشه بوده و از دیرباز ذهن متفکران را به خود مشغول کرده است. رواقیان در مقامِ یکی از پردوام ترین نحله ها در تاریخ فلسفه وجهه ی همّت و نظر خویش را بر حوزه ی اخلاق متمرکز کردند و تأثیرشان در این حوزه مرز مکان و زمان را درنوردید. این دیدگاه در باب اخلاق همانند دیدگاه های اخلاقی دیگر متأثر از شرایط اجتماعی و همچنین دیدگاه فلسفی است. در این نوشتار بر آنیم تا با بررسی شرایط اجتماعی و جهان بینیِ رواقیان، تبیین واضح و روشنی از اخلاق رواقی بدست دهیم و سپس به نقد این دیدگاه اخلاقی خواهیم پرداخت. حاصل مقاله آنکه اخلاق رواقی که تحت تأثیر دیدگاه مابعدالطبیعی آنان قرار دارد به جبرگرایی منتهی می شود اما با این حال به نوعی اختیار را می پذیرد و آن را به حالات درونی انسان محدود کرده و در حوزه ی همین اختیار محدود دعوت به رضایت از تقدیر کرده و شعار انطباق با طبیعت را سر می دهد و با دیدگاه در پی آرامش بخشیدن به بشریت است.<br /> بر این اخلاق انتقادهای بنیادینی وارد است به گونه ای این نظرگاه اخلاقی تاب مقاومت در برابر این انتقادات و چالش ها را ندارد.
طبیعت,عقل,جبر,اختیار,رضایت,آرامش,فضیلت
http://akhlagh.morsalat.ir/article_21255.html
http://akhlagh.morsalat.ir/article_21255_dfad1298a63b518139784f0110a2e111.pdf
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - شعبه اصفهان
فصلنامه علمی - پژوهشی مطالعات اخلاق کاربردی
2251-7898
2676-6760
8
29
2012
11
21
عوامل تربیتی آسیبزا بر نگرش و عملکرد دینی انسان به روایت امام علی و ژان ژاک روسو
137
166
FA
طاهره
ندیمی تهرانی
اموزش و پرورش
nadimi.5050@yahoo.com
بخشعلی
قنبری
پژوهشکده دانشکده علوم انسانی
bghanbari@yahoo.com
عوامل تربیتی آسیبزا بر نگرش و عملکرد دینی انسان<br /> به روایت امام علی و ژان ژاک روسو<br /> بخشعلی قنبری<br /> طاهره ندیمی تهرانی<br /> <br /> چکیده<br /> در این مقاله، ابتدا علت تغییر نگرش و عملکرد دینی افراد بررسی شده و هرکدام از این علل که در آراء ژان ژاک روسو دیده میشود با اندیشهها و دیدگاههای امام علی به روش اُتو مقایسه میگردد و راههای برونرفت از این آسیبها ارائه خواهد شد. این تحقیق نشان داد که در هر دو دیدگاه بیتوجهی به مراحل مختلف رشد در امر آموزش و تربیت، تضاد قول و فعل، تشویق و تنبیه نامناسب، اکراه و اجبار، افراط و تفریط و نداشتن رابطۀ صمیمانه بین مربی، خانواده و متربی از مهمترین علل دینگریزی افراد است. در بعضی زمینهها و نوع عملکرد، دو دیدگاه با هم تفاوتهایی دارند؛ ولی شباهتهای زیاد بین دو دیدگاه نشانگر این است که آنچه امروزه فلاسفه براساس آراء روسو، علوم تربیتی جدید خود را بر آن بنا نهادهاند، حضرت علی در 14 قرن گذشته بهصورت بسیار وسیعتر بیان کردهاند و از آن زمان تاکنون در بین اندیشمندان اسلامی مبنای اصول تربیتی بوده و راه تربیت را برای عموم هموار کرده است. <br /> <br /> واژههای کلیدی<br /> امام علی، ژان ژآک روسو، مربی، متربی، تربیت، دین.
امام علی (ع),ژان ژآک روسو,مربی,متربی,تربیت,دین
http://akhlagh.morsalat.ir/article_21256.html
http://akhlagh.morsalat.ir/article_21256_4a32586c9626099d0bc90bad603eb351.pdf