2024-03-29T09:30:17Z
http://akhlagh.morsalat.ir/?_action=export&rf=summon&issue=3497
فصلنامه علمی - پژوهشی مطالعات اخلاق کاربردی
مطالعات اخلاق کاربردی
2251-7898
2251-7898
1386
3
8
بنیاد اخلاق از نگاه قرآن
شانظری
پیشینه علم اخلاق، و سنجش ارزش رفتارهای آدمیان در حوزه انسانشناسی، همچون شناخت هستی، تاریخچهای کهن دارد. اندیشمندان و پژوهشگران در معیار و میزان ارزش رفتارهای اخلاقی انسان، نظریهها و فلسفههای مختلفی را ارائه کردهاند. آنان معرفت، فضیلت، عدالت، منعفت، لذت و ... را معیار و ملاکهای ارزیابی خوب و بد رفتارهای اخلاقی دانستهاند. در این میان، ادیان آسمانی نیز، براساس تعریفی که از جهان و انسان داشتهاند، ملاک و میزان خوب و بد رفتارهای اخلاقی انسان را الهی دانستهاند. این پژوهش با اشاره به نظریهها و فلسفههای موجود، به تبیین بنیاد اخلاق در قرآن پرداخته، میزان ارزش فعل اخلاقی را از نگاه قرآن، به اندازه انعکاس، بازتاب و تعّین اخلاق الهی دانسته است، از اینرو تمام گزارههای قرآن را به هم پیوسته و ناظر به هم، در یک شبکه بسیار پیچیده و منسجم میشناسد و فلسفه اخلاق را در قرآن، بر نظام توحید استوار میسازد
کلیدواژهها : اخلاق
فضیلت
حقیقت
معنویت
ارزش
بنیاد
بازتاب و انعکاس
2007
08
23
30
53
http://akhlagh.morsalat.ir/article_21181_b9caadacd9dc4a3fb58a57e0a269f22e.pdf
فصلنامه علمی - پژوهشی مطالعات اخلاق کاربردی
مطالعات اخلاق کاربردی
2251-7898
2251-7898
1386
3
8
مؤلفه هایی از اخلاق اجتماعی پیامبر اکرم( ص)
منصور
نصیری
2007
08
23
54
95
http://akhlagh.morsalat.ir/article_21183_2dc4ce8fc774faf4164e9ca6b71a9d90.pdf
فصلنامه علمی - پژوهشی مطالعات اخلاق کاربردی
مطالعات اخلاق کاربردی
2251-7898
2251-7898
1386
3
8
اخبار مشکوک در میراث مأثور اخلاقی
جویا
جهانبخش
2007
08
23
96
131
http://akhlagh.morsalat.ir/article_21184_0d7e31970c40275a4ab1e19e3298fa01.pdf
فصلنامه علمی - پژوهشی مطالعات اخلاق کاربردی
مطالعات اخلاق کاربردی
2251-7898
2251-7898
1386
3
8
تهذیب نفس از دیدگاه فلسفه صدرایی
طاهره
نوروزی
تهذیب نفس»، مجموعه از اعمال و رفتارهایی است که به منظور نجات، تعالی کمال انسان، از جانب مکاتب مختلف انسانی و الهی مطرح شده است ؛ اما غالب این مکاتب بنا به دلایلی چون نقص و انحراف آگاهی و اغراض مدعیان (مربوط به مکاتب انسانی) و ضعف و نقص روش، در تبیین صحیح و متناسب مصادیق و چگونگی تهذیب نفس و افراط یا تفریط در این زمینه (یعنی علت تامه و انحصاری تلقی کردن تهذیب نفس برای کمال انسانی) یا إغماض و بیتوجهی نسبت به ضرورت تهذیب نفس (مربوط به مکاتب الهی که به علت ضعف و نقص روش مبلغان خود به نحو صحیح مطرح نگشتهاند)، در اثبات مدعای خویش ناکام ماندهاند. همه این ناکامیها، معلول عدم تعیین جایگاه واقعی تهذیب نفس و محدوده کارایی آن است، از این رو این مقاله، با استناد به بیانات ملاصدرا (اندیشمندی که با اتکا بر مطالعات و پژوهشهای وسیع و دریافتهای الهی و انس و احاطهای که نسبت به معارف دینی دارد، توانسته است در ارتباط با موضوعات عرفانی و انسانشناسانه، مطالب منسجم و مبنایی طرح کند برای رفع این نقیصه میکوشد. مطالب این مقاله بر دو نکته استوار است: 1 . تنها خالق و مدبر هستی و انسان، قادر به راهنمایی انسان به سمت کمالش است (اهمیت شریعت الهی). 2 . «تهذیب نفس» با همه ضرورتش برای حصول کمال انسانی، شرطی ناکافی در این باره است ؛ یعنی، علت ناقصه است ؛ نه علت تامه.
تهذیب نفس
جسمانیه الحدوث وروحانیه البقاء
حجب
شریعت
2007
08
23
148
187
http://akhlagh.morsalat.ir/article_64163_5422a8d0cd8070a54adeaa8d346a4bc9.pdf
فصلنامه علمی - پژوهشی مطالعات اخلاق کاربردی
مطالعات اخلاق کاربردی
2251-7898
2251-7898
1386
3
8
رویکرد اخلاقی مولوی به عقل و نفس در مثنوی(آموزه های اخلاقی در مثنوی معنوی)
علی
بورونی
نوشته حاضر، درآمدی بر شناخت رویکرد اخلاقی مولوی به عقل و نفس است.(1) در این مختصر، سعی بر آن است که ذرهای از بحر عمیق معارف مثنوی چشیده شود، زیرا برداشتی کامل از این معارف، پژوهشی عمیق و گسترده میطلبد که در خور این اندک نیست. از آنجا که مثنوی، تابع فصلبندیهای مرسوم نیست. موضوعات به صورت پراکنده، گاه به صورت مجمل و گاه مفصل در آن آمده است؛ یعنی مولوی مطلبی را گاه به اشارت و سرعت یادآورده و گذشته است و در جای دیگر همان مطلب را به صورت مفصل بیان کرده است. این شیوه بیانی، کار سنگین تحقیقی را بر محقق لازم میکند و او را از قضاوتهای سرسری و موضعی پرهیز میدهد و وا میدارد که به سوی تفسیر مثنوی به مثنوی گام بردارد که چنین تفسیری نیز به غور و تفحص سخت نیازمند است. در این مختصر، به دیدگاه گسترده مولوی درباره عقل و نفس اشاراتی شده است و این تنها انعکاس بخشی از افکار عمیق و والای او در این باره است. بنابراین، به بحثهای کلامی و فلسفی پرداخته نشده و دیدگاههای خاص کلامی و فلسفی مولوی نسبت به عقل و نفس ذکر نگردیده است. همچنین بیشتر سعی بر تطبیق کلام مولوی با آیات و روایات اسلامی است که متناسب با اندیشه او درباره عقل و نفس بوده و احتمال میرود، جناب مولوی از آن آیه و روایت، در سرودن ابیات الهام گرفته باشد.
عقل
نفس
شهوت
نفس اماره
انسان
یقین
حکمت
علم
2007
08
23
6
29
http://akhlagh.morsalat.ir/article_21180_2127bf7b13183de3aad9336faff60ce3.pdf