Jurisprudential belief ethics: Approaches and principles

Author

Assistant professor at the Qur'an and Hadith Research Institute

10.22081/jare.2024.67358.1855

Abstract

The ethics of belief deals with the moral norms governing the belief and maintenance of mental beliefs. Inferring a jurisprudential ruling is one of the jurisprudence's optional mental actions in the field of believing and maintaining jurisprudential beliefs (rulings). According to the ethics of belief, there are moral requirements to believe in a binding ruling and jurisprudential situation. But what are the requirements and moral principles governing belief in jurisprudence as a voluntary mental process? So far, there has been no discussion with this title and issue about jurisprudential beliefs. In this article, an attempt has been made to capture and introduce several views and general theories about the ethics of jurisprudential beliefs from jurisprudential discussions. Three general views about the ethics of jurisprudential belief can be used from the words of jurists; 1. The virtue-oriented approach emphasizes on the sanctity of ijtihad and considers an inference to be moral and correct, which is in accordance with moral virtues, 2. The duty-oriented approach on the way of human relationship with God, which is in the way of a slave and a conventional master or beyond that (theory of obedience) ) emphasizes and explains the general norm of the ethics of jurisprudence based on this, 3. The last approach is also consequentialist and emphasizes the goals of jurisprudence in setting the general norm of the ethics of jurisprudence.

Keywords

Main Subjects


  1. کتاب‌نامه

    1. آملى، میرزا محمدتقی (1388)، الاجتهاد و التقلید، قم: نوید اسلام.
    2. الهی خراسانی، علی (1395)، نظریۀ اعتبار قانونی در گذار از شخصیت‌گرایی، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
    3. ایازی، سیدمحمدعلی (1389)، ملاکات احکام و شیوه‌های استکشاف آن، چ2، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
    4. بجنوردى، حسن (1380)، منتهى الأصول، تهران: بی‌نا.
    5. بهبهانى، محمدباقربن‌محمد اکمل (1415ق)، الاجتهاد و التقلید (الفوائد الحائریة)، قم: مجمع الفکر الإسلامی.
    6. جعفریان، رسول (1387)، «یک اجازه‌نامه با امضای سه مرجع تقلید»، پیام بهارستان، ش1 و 2، ص16-19.
    7. چیگنل، اندرو (1395)، «اخلاق باور» در: مجموعه دانشنامۀ فلسفۀ استنفورد، ترجمۀ امیرحسین خداپرست، تهران: ققنوس.
    8. حسینى فیروزآبادى، محمد (1418ق)، منتهى العنایة فی شرح الکفایة، قم: بی‌نا.
    9. حکیم، سیدمحمدحسن (1395)، «واژۀ "حجت" در اندیشۀ اسلامی با محوریت اصطلاح‌نگاری "حجت" در دانش اصول»، همایش ملی واژهپژوهی در علوم اسلامی، دانشگاه یاسوج، دورۀ1 .

    https://www.sid.ir/fa/seminar/ViewPaper.aspx?ID=8175 

    1. حلّى، مقدادبن‌عبداللّه سیورى (1403ق)، نضد القواعد الفقهیة على مذهب الإمامیة، قم: انتشارات کتابخانۀ آیت‌الله مرعشى نجفى.
    2. شهید اول، محمدبن مکى عاملى (1419ق)، ذکرى الشیعة فی أحکام الشریعة، قم: مؤسسة آل البیت :.
    3. شهید اول، محمدبن مکى عاملى (بی‌تا«الف»)، القواعد و الفوائد، قم: کتابفروشى مفید.
    4. شهید اول، محمدبن مکى عاملى (بی‌تا «ب»)، رسائل الشهید الأول، قم: کتابفروشى مفید.
    5. شهید ثانى، زین‏الدین‌بن‌على (1409ق)، منیة المرید فی أدب المفید و المستفید، قم: مرکز النشر التابع لمکتب الإعلام الإسلامی.
    6. صدر، سیدرضا (1420ق)، الاجتهاد و التقلید، چ2، قم: بی‌نا.
    7. صدر، سیدمحمدباقر (1379)، المعالم الجدیدة للأصول، چ2، قم:کنگرۀ           شهید صدر.
    8. صدر، سیدمحمدباقر (1417ق«الف») بحوث فی علم الأصول، تقریرات سیدمحمود هاشمی، چ3، قم: مؤسسۀ دایرةالمعارف فقه اهل بیت.
    9. صدر، سیدمحمدباقر (1417ق«ب»)، بحوث فی علم الأصول، تقریرات حسن عبدالساتر، بیروت: بی‌نا.
    10. صدر، سیدمحمدباقر (1418ق)، دروس فی علم الأصول، چ5، قم: مؤسسة  النشر الإسلامی.
    11. صدوق، ابن‌بابویه، محمدبن‌على (1362)، الخصال، قم: بی‌نا.
    12. صدوق، ابن‌بابویه، محمدبن‌على (1376)، الأمالی، چ6، تهران: بی‌نا.
    13. صدوق، ابن‌بابویه، محمدبن‌على (1403ق)، معانی الأخبار، قم: بی‌نا.
    14. صفار، محمدبن‌حسن (1404ق)، بصائر الدرجات فی فضائل آل محمّد9، چ2، قم: بی‌نا.
    15. طبرسى، فضل‌بن‌حسن (1390ق)، إعلام الورى بأعلام الهدى، چ3، تهران: بی‌نا.
    16. عاملى، حسن‌بن‌زین‌الدین (1418ق)، معالم الدین و ملاذ المجتهدین، قم: مؤسسة الفقه للطباعة و النشر.
    17. عراقى، ضیاءالدین (1388)، الاجتهاد و التقلید، قم: بی‌نا.
    18. علامه حلّى، حسن‌بن یوسف بن مطهر اسدى (1420ق)، تحریر الأحکام الشرعیة على مذهب الإمامیة، قم: مؤسسۀ امام‌صادق7.
    19. علی‌اکبریان، حسنعلی (1395)، درآمدی بر فلسفۀ احکام: کارکردها و راه‌های شناخت، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
    20. فاضل تونى‌‌، عبداللّه‌بن‌محمد‌‌ (1415ق)، الوافیة فی أصول الفقه‌‌، چ2، قم: مجمع الفکر الاسلامی‌‌.
    21. فنایی، ابوالقاسم (1394)، اخلاق دین‌شناسی، تهران: نگاه معاصر.
    22. کاشف‌الغطاء، على (1381ق)، النور الساطع فی الفقه النافع، نجف: مطبعة الآداب‌‌.
    23. کلینى، محمدبن‌یعقوب(1407ق)، الکافی، چ4، تهران: دار الکتب الاسلامیة.
    24. کیلفورد، ویلیام (1394)، اخلاق باور، ترجمۀ علی قنبریان، تهران: درخت زندگی.
    25. مکى عاملى، سیدحسین یوسف (1391ق)، قواعد استنباط الأحکام، قم: بی‌نا.
    26. موسوى زنجانى، محمدبن‌ابوالقاسم (1316ق)، التنقیذ لأحکام التقلید، تهران: نشر احمد الشیرازی.
    27. موسوى گلپایگانى، سیدجمال‌الدین (1370ق)، رسائل، نجف: بی‌نا.
    28. میرزاى قمى، ابوالقاسم‌بن‌محمدحسن (1430ق)، القوانین المحکمة فی الأصول، قم: بی‌نا.
    29. نراقى، محمدمهدى‌بن ابى‏ذر (1388)، انیس المجتهدین فی علم الأصول، قم: بی‌نا.