چالش‌های اخلاقی سرگرمی در سبک زندگی اسلامی

نویسنده

دانش آموختۀ حوزۀ علمیه و کارشناسی ارشد اخلاق کاربردی مؤسسۀ اخلاق و تربیت.

چکیده

با پیشرفت علم و فنّاوری مشکلات متعددی برای بشر در عرصۀ سرگرمی به‌وجود آمده که شایسته است، از منظر اسلامی بررسی شوند تا روش صحیح برون‌رفت از آن‌ها مشخص شود. این تحقیق با روش توصیفی‌تحلیلی در پی شناسایی این مشکلات و یافتن راه برون‌رفت از آن‌هاست. در این پژوهش دریافتیم که حوزه‌های چالش‌زای مهم مرتبط با سرگرمی عبارت‌اند از: ابهام در موضوع اخلاقی در عرصۀ سرگرمی، ندانستن حکم اخلاقی در عرصۀ سرگرمی، مشکل تطبیق معیارهای کلی اخلاقی در عرصۀ سرگرمی و مشکلات مربوط به ویژگی‌های اشخاص یا ویژگی‌های جوامع. برخی راه‌های برون‌رفت از این مشکلات نیز در پایان مقاله پیشنهاد کردیم؛ مانند پژوهش درخصوص مفهوم‌های شرعی چون لعب، لهو، استخراج احکام اخلاقی مرتبط با سرگرمی، پژوهش خاص برای بررسی منطبق‌بودن هر سرگرمی بر شاخصه‌های سرگرمی مطلوب از منظر اخلاق اسلامی، توجه به بافت فرهنگی جوامع و نیز ملاحظه‌های دینی در عرصۀ سرگرمی‌ها.

کلیدواژه‌ها


1. اتکینسون، آر. اف؛ درآمدی به فلسفۀ اخلاق؛ ترجمۀ سهراب علوی‌نیا؛ تهران: انتشارت هرمس، 1391. ##
2. بوسلیکی، حسن؛ تعارض اخلاقی و دانش اصول فقه؛ قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، 1391. ##
3. چاوشیان، حسن و یوسف اباذری؛ «از طبقۀ اجتماعی تا سبک زندگی: رویکردهای نوین در تحلیل جامعه‌شناختی هویت اجتماعی»، مطالعات جامعه‌شناختی، (پاییز و زمستان1381)، ص3-28. ##
4. ساروخانی، باقر و مریم رفعت‌جاه؛ «زنان و بازتعریف هویت اجتماعی»؛ جامعه‌شناسی ایران، (تابستان1383)، ص133-160. ##
5. سفیری، خدیجه و فاطمه مدیری؛ «تفاوت‌های جنسیتی در اوقات فراغت»؛ تحلیل اجتماعی نظم و نابرابری اجتماعی، (پاییز و زمستان1389)، ص147-170. ##
6. شفیعی، سمیه؛ «عوامل مرتبط با رضایتمندی زنان از چگونگی گذران اوقات فراغت»؛ علوم اجتماعی، (بهار1390)، ص135-174. ##
7. شهیدی، هاشم؛ «بررسی تأثیر ویژگی‌های خانوادگی بر چگونگی گذران اوقات فراغت فرزندان در کوی‌های سازمانی»؛ مدیریت نظامی، (تابستان1387)، ص35-102. ##
8. طباطبایی، محمدحسین؛ تفسیر المیزان؛ ترجمۀ محمدباقر موسوی همدانی؛ قم: جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم، 1374. ##
9. عمید، حسن؛ فرهنگ عمید؛ تهران: اشجع با همکاری میکائیل، 1389. ##
10. غفرانی، محمد و مرتضی آیت‌الله‌زادۀ شیرازی؛ فرهنگ اصطلاحات روز، تهران: انتشارات امیرکبیر، 1390. ##
11. فرزام‌فرد، غلامرضا؛ «آسیب‌شناسی اوقات فراغت دانش‌آموزان استان قم و ارائه الگوی کارآمد»؛ پژوهش‌نامۀ استان قم، (پاییز1388)، ص159-180. ##
12. قراملکی، فرامرز؛ اخلاق حرفه‌ای؛ قم: مجنون، 1383. ##
13. مطهری، مرتضی؛ مجموعه آثار شهید مطهری؛ تهران: انتشارت صدرا، بی‌تا.
14. مهدوی کنی، محمدسعید؛ دین و سبک زندگی؛ تهران: دانشگاه امام‌صادق؟ع؟، 1387.