بررسی و ارزیابی نگرش مذهبی دانشجویان دانشگاه آزاد خرم‌آباد

نویسنده

استادیار و عضو هیئت‌علمی دانشگاه کاشان

چکیده

این پژوهش با هدف بررسی نگرش مذهبی دانشجویان انجام شد. روش پژوهش توصیفی‌پیمایشی از نوع مقطعی و جامعۀ آماری آن، دانشجویان دانشگاه آزاد خرم‌آباد در سال 1392 تا 1393، به تعداد 13هزار نفر بودند که 145 نفر از دانشجویان به‌شیوۀ تصادفی‌طبقه‌ای انتخاب شدند. داده‌های این پژوهش ازطریق اجرای پرسش‌نامۀ استاندارد سراج‌زاده با 26 پرسش بسته‌پاسخ، در چهار مؤلفه برحسب طیف پنج درجۀ لیکرت جمع‌آوری شد. روایی پرسش‌نامه به‌طریق محتوایی توسط کارشناسان تأیید شد. پایایی پرسش‌نامه نیز ازطریق ضریب آلفای کرونباخ 81/0 برآورد شد. یافته‌ها نشان داد که میانگین مؤلفه‌های نگرش مذهبی دانشجویان در دانشگاه آزاد خرم‌آباد، بیش‌از حد متوسط 3 است. بالاترین میانگین مربوط به مؤلفۀ نگرش اعتقادی به میزان 47/4 است. همچنین، بین نگرش مذهبی دانشجویان و معدل‌های آنان در مقاطع گوناگون آموزشی دانشگاه آزاد، تفاوت معنادار وجود نداشت؛ اما برحسب جنس معنادار بود.

کلیدواژه‌ها


1. آزاد ارمکی، تقی و احمد غیاثوند، 1391، «تحلیل جامعه‌شناسی وضعیت دینداری جوانان با رویکرد بی‌شکلی دین‌ورزی»، پژوهش‌نامۀ دانشکدۀ ادبیات و علوم‌انسانی، ش35، ص33 تا 47.##
2. آقابابایی، راضیه و دیگران، 1391، «بررسی میزان خودارزیابی             اسلامی دانشجویان دانشگاه اصفهان»، مجلۀ راهبردهای آموزشی، س5،          ش2، ص119 تا 124. ##
3. ابراهیمی، امرالله، 1386، «تحلیل عاملی، پایایی و روایی مقیاس نگرش مذهبی»، مجلۀ سلامت روان، س10، ش38، ص107 تا 116. ##
4. احمدی، خدابخش، 1383، «نقش روابط جنسی در سازگاری زناشویی»، اولین کنگرۀ خانواده و مسائل جنسی، دانشگاه شاهد. ##
5. باقری، خسرو، 1387، «راهنمای درونی‌کردن ارزش‌های اخلاقی ازطریق برنامۀ درسی»، فصلنامۀ مطالعات برنامۀ درسی، س2، ش8، ص81 تا 105.
6. جلالی‌مقدم، مسعود، 1379، درآمدی به جامعه‌شناسی دین و آراء جامعه‌شناسان بزرگ دین، تهران: نشر مرکز. ##
7. جعفری، محمدتقی، 1375، فلسفۀ دین، دفتر نخست، تهران: مؤسسۀ فرهنگی اندیشه. ##
8. حبیب‌زاده،1384، بررسی انواع دینداری در بین دانشجویان دانشگاه تهران،پایان‌نامۀ کارشناسی‌ارشد گروه جامعه‌شناسی دانشگاه تربیت‌مدرس تهران.
9. خدایاری‌فرد، محمد، 1385، «تهیۀ مقیاس اندازه‌گیری اعتقادات و نگرش مذهبی دانشجویان دانشکدۀ روان‌شناسی و علوم‌تربیتی دانشگاه تهران»، مجلۀ روانشناختی، س3، ش4، ص269 تا 285. ##
10. رجالی، مهری، 1391، «بررسی وضعیت نگرش مذهبی دانشجویان دانشکدۀ بهداشت دانشگاه علوم‌پزشکی اصفهان»، مجلۀ تحقیقاتنظامسلامت، س8، ش2، ص314 تا 320. ##
11. روحانی صراف، جواد، 1387، «ارزش‌های دینی اسلام (تشیع) در سرمایۀ اجتماعی و توسعه در ایران»، مجموعه مقالات همایش سرمایۀ اجتماعی و توسعه در ایران، تهران: مؤسسۀ تحقیقات و توسعۀ علوم‌انسانی. ##
12. زارع، مریم، 1380، بررسی تغییر نگرش‌ها و رفتارهای دینی               جوانان، پایان‌نامۀ دورۀ کارشناسی‌ارشد جامعه‌شناسی، دانشکدۀ علوم‌اجتماعی دانشگاه تهران. ##
13. زکوی، علی‌اصغر، 1387، «نگرش مذهبی دانشجویان                           دانشگاه علوم‌پزشکی مازندران»، مجلۀ علوم‌پزشکی مازندران، س16، ش66، ص88 تا 91. ##
14. سراج‌زاده، حسین، 1377، «نگرش‌ها و رفتارهای دینی نوجوانان                 تهرانی و دلالت‌های آن برای نظریۀ سکولارشدن»، نمایه پژوهش، ش8، ص105 تا 120. ##
15. شریفی، طیبه، 1381، بررسی رابطۀ نگرش مذهبی با افسردگی، سلامت عمومی و شکیبایی در دانشجویان، پایان‌نامۀ کارشناسی‌ارشد دانشگاه آزاد اسلامی اهواز. ##
16. صادقی، محمدرضا و دیگران، 1389، «وضعیت نگرش مذهبی و سلامت روان در دانشجویان دانشگاه علوم‌پزشکی مازندران»، مجلۀ دانشگاه علوم‌پزشکی مازندران، ش20، ص75. ##
17. طالبی، ابوتراب، 1380، «عملکرد دینی دانشجویان و نمادهای دینداری در میان دانشجویان دختر»، فصلنامۀ پژوهش، س5، ش20، ص77 تا 96.
18. ظهور، علیرضا و علی توکلی، 1382، «نگرش مذهبی بین دانشجویان دانشگاه علوم‌پزشکی»، ارمغان دانش، س7 ش28، ص45 تا 53. ##
19. عثمان نجاتی، محمد، 1367، قرآن و روانشناسی، مشهد: بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی. ##
20. علوی، حمیدرضا، 1385، «نگرش و رفتار دینی دانشجویان دانشگاه شهیدباهنر کرمان»، مطالعات روانشناسی تربیتی، س5، ص15 تا 34. ##
21. غیاثوند، احمد، 1386، «بررسی وضعیت رفتارهای دینی در بین دانشجویان»، فصلنامۀ مطالعات ملی، ش2، ص126 تا 144. ##
22. قراملکی، محمدحسن، 1389، «تأملی در کارکرد دین»، فصلنامۀ حکمت و فلسفه، ص7 تا 24. ##
23. کرم‌الهی، نعمت‌الله و علیرضا تبریزی، 1388، «بررسی وضعیت التزام دانشجویان به ابعاد و نشانه‌های دینداری»، پژوهش‌نامۀ علوم‌اجتماعی، س3، ش2، ص55 تا 72. ##
24. کشاورز، امرالله،1390، رابطۀ بین طبقۀ اقتصادی و اجتماعی دانشجویان و نگرش مذهبی آنها»، مجلۀ اخلاق حرفه‌ای، س5، ش2، ص9 تا 14. ##
25. ملکیان، مصطفی، 1382، معنویت؛ گوهر ادیان، سنت و سکولاریسم، تهران: انتشارات صراط. ##
26. مهرابی‌زادۀ هنرمند، مهناز، 1389، «مقایسۀ نگرش مذهبی و سلامت روانی دانشجویان دختر و پسر دانشگاه آزاد اسلامی واحد بهبهان»، مجلۀ روان‌شناسی و دین، ش6، ص34 تا 51. ##
27. نجفی، محمود، 1382، بررسی رابطۀ کارایی خانواده و دینداری، هویت دانش‌آموزان دختر و پسر پایۀ سوم متوسطۀ شهر تهران، پایان‌نامۀ کارشناسی‌ارشد، دانشگاه علامه‌طباطبایی. ##
28. یونگ، کارل گوستاود، 1384، روانشناسی دین، ترجمۀ فؤاد روحانی، تهران: انتشارات فرانکلین. ##
29. سبک‌رو، مهدی، 1389، «بررسی رابطۀ نگرش دینی با ابعاد                 شخصیتی در دانشجویان دانشگاه تهران»، مجلۀ تربیت اسلامی، س5، ش11، ص189 تا 203. ##
30. نوربخش، یونس، 1393، «رابطۀ متغیر‌های دانشگاهی و نگرش دانشجویان به دین»، فصلنامۀ مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، س3، ش1، ص33 تا 60. ##
31.Bierman A. (2009). Does religion buffer the effects of discrimination mental health? differing effect by race. Journal for the Scientific Study of Religion, 45(4):551-565. ##
32.Miller, L., Davies, M., and Greenwald, N. W. (2000). Relationship between family a substance use and abuse among adolescents in the national co morbidity survey. Journal of the American Academy of Childand Adolescent Psychiatry. 39, 1190-1197##.
33.Merill, R. M., Folsom, J. A. & Christopherson, S. S. (2005).The influence of family religiosity on adolescent substance use according to religious preference. Social Behavior and Personality, 33(8), 821-836. ##
34.Newman, G. S. & Pargament, K. I. (1990). The role of religion in the problem –solving process. Review of Religions, 31, 393-403. ##
35.Pargament, K. I. (2007). Spirituality integrated psychotherapy. New York: Guilford Press. ##
36.Richard, A. J., Bell, D. C., and  Carlson, J. W. (2000). Individual religiosity, moral community and drug                           user treatment. Journal for the Scientific Study of Religion. 39.240-246. ##
37.Smith, C. (2003). Theorizing religious effects among American adolescents. Journal for the Scientific Study of Religion; 42, 17-30. ##
38.Tacedy, D. G. (2003). The spirituality revolution: the emergence of contemporary spirituality, Sydney, Australia: Harper Collins Publishers. ##
39.Yang, K. P. (2007). Study of nurse’s spiritual                 intelligence: across sectional questionnaire survey intoners study, 44(6): 999-1010. ##