تأثیر شبکه‌های اجتماعی مجازی بر روی روابط زوجین: نقش حسادت و نظارت زناشویی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه کاشان

2 دانشگاه علوم تحقیقات

چکیده

چکیده: شبکه‌های اجتماعی مجازی (نظیر فیس بوک، اینستاگرام، و تلگرام) یک پدیده رشدیابنده هستند که ماهیت روابط اجتماعی را دچار تغییر و تحول نموده‌اند. مقاله حاضر به بررسی نتایج منفی (حسادت و نظارت بر همسر) استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی در روابط عاطفی زناشویی پرداخته است. هدف اصلی پژوهش بررسی نقش حسادت زناشویی در شبکه‌های اجتماعی مجازی در تجربه نظارت بر همسر بوده است. این پژوهش از نوع همبستگی است و در آن از میان مردان و زنان متأهلی که به صورت روزانه از شبکه‌های اجتماعی مجازی استفاده می‌کردند 223 نفر به صورت نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. مشارکت‌کنندگان در پژوهش مقیاس حسادت زناشویی در شبکه‌های اجتماعی مجازی و نظارت بر همسر را تکمیل نمودند. نتایج نشان داد که بین حسادت زناشویی (و زیرمقیاس‌های آن) و تجربه نظارت بر همسر در شبکه‌های اجتماعی مجازی رابطه معنی‌داری وجود دارد. هم‌چنین نتایج نشان داد که حسادت زناشویی در شبکه‌های اجتماعی مجازی نقش معنی‌داری را در پیش‌بینی نظارت بر همسر بازی می‌کند.

کلیدواژه‌ها


حاج‌محمدی، فرشته و سمیرا حاج‌محمدی (1396)؛ «تأثیرات اخلاقی استفاده از فضای مجازی بر پیوند زناشویی و روابط فرزندان در خانواده»؛ فصلنامۀ اخلاق؛ دورۀ 13، ش 28، ص 11 تا 37##دهقان سیمکانی، رحیم (۱۳۹۲)؛ «نقش زنانگی در مقولۀ اخلاقی غیرت»؛ فصلنامۀ اخلاق؛ ش۳ (۱۱)، ص 83 تا 106##طباطبایی، سید محمدحسین (۱۳۷۴)؛ تفسیر المیزان؛ ترجمۀ سید محمدباقر موسوی همدانی؛ ج ۴، قم: جامعۀ مدرسین##فیروزآبادی، ابوالحسن (1395)؛ «آمار تعداد کاربران شبکه‌های اجتماعی در ایران؛ کسی سراغ شبکه‌های بومی نمی‌رود»؛ مرکز ملی فضای مجازی؛ بازیابی در 5 بهمن ۱۳۹۶ از http://majazi.ir##کوچکی، محبوبه، طهمورث شیری و  افسانه مظفری (1395)؛ «مقایسۀ میزان مهارت‌های ارتباطی زوجین در شبکه‌های اجتماعی و تأثیر آن بر رضایت در زندگی زناشویی»؛ فصلنامۀ روزنامه‌نگاری الکترونیک؛ دورۀ 1، ش 2، ص 43 تا 57##کیانی، مسعود و آزاده مللی (۱۳۹۷)؛ «اعتبار، روایی و ساختار عاملی مقیاس حسادت زناشویی در شبکه‌های اجتماعی مجازی»؛ فصلنامۀ دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی؛ ش ۱۹ (۱)، ص 55 تا 68##متقی، علی بن حسام‌الدین (1409 ق)؛ کنزالعمال فی سنن الاقوال و الافعال؛ بیروت: مؤسسه الرساله##میری، مجتبی و محمدتقی سبحانی‌نیا (۱۳۹۴)؛ «انحراف در غیرت‌ورزی و پیامدهای آن در آموزه‌های اسلامی»؛ فصلنامۀ اخلاق؛  دورۀ 5، ش 19، ص ۱۰۷ تا ۱۳۷##Albrechtslund, Anders (2008); “Online Social Networking as Participatory Surveillance”; First Monday, 13 (3), Retrieved Jan 17, 2017, from http://firstmonday.org/article/view/2142/1949##Andrejevic, M. (2005); “The Work of Watching One Another: Lateral Surveillance, Risk, and Governance”; Surveillance & Society, 2 (4): 479–497##Bowe, G. (2010); “Reading romance: The impact Facebook rituals can have on a romantic relationship”; Journal of Comparative Research in Anthropology and Sociology; 1(2), 61-7##Cave, R. (2011); “Facebook jealousy: Examining the effects of Facebook on adult romantic relationships”; Master’s Thesis (Open Access), Longwood University, Retrieved Jan 17, 2017, from  https://workstory.s3.amazonaws.com/assets/.../Senior_Thesis_original.doc##Cole, M. (2010); “Jealousy and attachment 2.0: The role of‌ attachment in the expression and experience of jealousy on facebook”; Master’s Thesis (Open Access), University of Central Florida. Retrieved Jan 17, 2017, from http:// stars. library.ucf .edu/cgi/viewcontent.cgi?article= 5402&context=etd##Darvell, J., Walsh S. P., White, K. M. (2011); “Facebook Tells Me So: Applying the Theory of Planned Behavior to Understand Partner-Monitoring Behavior on Facebook”; Cyber psychology; Behavior and Social Networking, 14(12), 717-722.##Eby, J. L. (2011); “The Effects of Facebook on Jealousy in Relationships”; Retrieved Jan 17, 2017, from http://www.lagrange.edu/resources/pdf/citations/2011/18_eby_psychology.pdf.##Elphinston, R. A. & Noller, P. (2011); “Time to face it! Facebook Intrusion and the Implications for Romantic Jealousy and Relationship Satisfaction”; Cyber psychology, Behavior and Social Networking, 14(11), 631-635.##Ellison, N., Steinfield, C., & Lampe, C. (2007); “The benefits of Facebook ‘‘friends:’’ Social capital and college students’ use of online social network sites”; Journal of Computer-Mediated Communication; 12, 1143–1168.##Farrugia, R. C. (2013); “Facebook and relationships: A study of how social media use is affecting long-term relationships”; Master’s Thesis (Open Access). Rochester Institute of Technology. Retrieved Jan 17, 2017, from http://scholarworks.rit.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1033 &context=theses##FUNG Global Retail & Technology (2016); “Deep drive: Social media and brands: Commerce, connections and customer service”; Retrieved Jan 17, 2017, from http://www.deborahweinswig.com/ wp-content/uploads /2016/10/Social-Media-and-Brands-October-18-2016.pdf##Gonzales, A. L., Hancock, J. T. (2011); “ Mirror, mirror on my Facebook wall: effects of exposure to Facebook on self-esteem”; Cyber psychology, Behavior, and Social Networking, 14, 79–83.‌##Horst, H. A. (2010); Hanging out, messing around, and seeking out. Cambridge, MA: The MIT Press.##Illig, W.A. (2012); “Making peace with jealousy in polyamorous relationships”; Atlanta Polyamory Weekend Conference. Atlanta. Canada. Retrieved Jan 17, 2017, from http://www. practicalpolyamory.com /images/Jealousy_Updated_10-6-10.pdf##Joinson, A. N. (2008); “Looking at, looking up or keeping up with people?: Motives and use of Facebook”; In Proceeding of the Twenty-sixth Annual SIGCHI Conference on Human Factors in Computing Systems, 1027–1036.##Krejcie, R.V., & Morgan, D.W. (1970); “Determining sample size for research Activities”; Educational and Psychological Measurement, 30, 607-610##Lampe, C., Ellison, N. & Steinfield, C. (2006); “A face (book) in the crowd: Social searching vs. social browsing”; In Proceedings of the 2006 20th Anniversary Conference on Computer Supported Cooperative Work, 167–170.##Lyon, D. (2007); Surveillance studies: an overview; Cambridge, UK: Polity. ##Marshall, T. C., Bejanyan, K., Di Castro, G. & Lee, R. A. (2012); “Attachment styles as predictors of Facebook-related jealousy and surveillance in romantic relationships”; Social Psychology, 20 (1). Retrieved Jan 17, 2017, from https://core.ac.uk/display/6113160.##Marwick, A. E. (2012); “The Public Domain: Surveillance in Everyday Life”; Surveillance & Society 9(4): 378-393.##Marx, G. T. (2002); “What’s new about the “new surveillance”? Classifying for change and continuity”; Surveillance & Society 1(1): 9-29.##Muise, A., Christofides, E., & Desmarais, S. (2009); “More information than you ever wanted: Does Facebook bring out the green-eyed monster of jealousy?”; Cyber Psychology & Behavior, 12(4), 441-444.##Nissenbaum, H. F. (2010); Privacy in Context: Technology, Policy, and the Integrity of Social Life; Stanford, CA: Stanford University Press.##Orosz, G., Szekeres, A., Kiss, Z. G., Farkas, P. & Roland-Lévy, C. (2015); “Elevated romantic love and jealousy if relationship status is declared on Facebook”; Frontiers in Psychology, 6(214): 2-6.##Orr, E. S., Sisic, M., Ross, C. & et al. (2009); “The influence of shyness on the use of Facebook in an undergraduate sample”; Cyber psychology and Behavior, 12, 337–340.##Smith, K. (2016); “37 Instagram Statistics for 2016 Marketing”; Retrieved Jan 17, 2017, from https://www.brandwatch.com/blog/37-instagram-stats-2016/##Tokunaga, R. S. (2011); “Social networking site or social surveillance site? Understanding the use of interpersonal electronic surveillance in romantic relationships”; Computers in Human Behavior, 27(2), 705-713.##Tosun, L. P. (2012); “Motives for Facebook use and expressing “true self” on the internet”; Computers in Human Behavior, 20(4), 1510-1517.##Utz, S., & Beukeboom, C. J. (2011); “The role of social network sites in romantic relationships: effects on jealousy and relationship happiness”; Journal of Computer-Mediated Communication 16, 511–527.##Utz, S., Muscanell, N., & Khalid, C. (2015); “Snapchat elicits more jealousy than Facebook: A comparison of snap chat and Facebook use”; Cyber psychology, Behavior, and Social Networking, 18 (3), 141-146.##Valenzuela, S., Park, N., & Kee, K. F. (2009); “Is there social capital in a social network site?: Facebook use and college students’ life satisfaction, trust, and participation”; Journal of Computer-Mediated Communication, 14, 875–901.##White, G. L. (1981); “Jealousy and partner’s perceived motives for attraction to a rival”; Social Psychology Quarterly, 44, 24–30.