رهبری اخلاقی ، تسهیل‌کننده صدای کارکنان( نقش جو مدیریت خطا و تعهد سازمانی در ایجاد رفتارهای اخلاقی)

مالمیر, آمنه; کاظمی رشید, نسرین

doi:10.22081/jare.2025.70231.1964

رهبری اخلاقی ، تسهیل‌کننده صدای کارکنان( نقش جو مدیریت خطا و تعهد سازمانی در ایجاد رفتارهای اخلاقی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ نویسنده مسئول گروه مدیریت..، دانشگاه آزاد اسلامی واحد فراهان.، فراهان،

² گروه مدیریت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد فراهان.، فراهان،

10.22081/jare.2025.70231.1964

چکیده

زمینه و هدف:این پژوهش با هدف بررسی تاثیر رهبری اخلاقی بر صدای کارکنان و نقش میانجی جو مدیریت خطا و تعهد سازمانی در این رابطه انجام شده است.
روش: این مطالعه از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ ماهیت، توصیفی-پیمایشی است. جامعه آماری شامل کارکنان اداری آموزش و پرورش شهر اراک در سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۲ می‌باشد که تعداد آن‌ها ۶۰۸ نفر است. با استفاده از جدول کرجسی و مورگان، نمونه‌ای متشکل از ۲۳۵ نفر تعیین و پرسشنامه‌ها به صورت تصادفی ساده در بین اعضای نمونه توزیع و گردآوری شد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار PLS و روش مدل‌سازی معادلات ساختاری استفاده شده است.
یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد که رهبری اخلاقی تاثیر مثبت و معناداری بر جو مدیریت خطا و صدای کارکنان دارد. همچنین، جو مدیریت خطا به‌طور مستقیم بر صدای کارکنان تاثیرگذار است و نقش میانجی‌گری آن در ارتباط میان رهبری اخلاقی و صدای کارکنان نیز تایید شد. علاوه بر این، تعهد سازمانی کارکنان به‌عنوان یک متغیر تعدیل‌کننده، اثرات رهبری اخلاقی را بر صدای کارکنان تقویت می‌کند.
نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه نشان می‌دهد که رهبری اخلاقی می‌تواند با ایجاد فضای مدیریت خطا و تقویت تعهد سازمانی، کارکنان را به بیان صدای خود تشویق کند. به این ترتیب، تقویت رهبری اخلاقی در سازمان‌ها می‌تواند به عنوان راهبردی موثر برای افزایش صدای کارکنان و ایجاد فضای سازمانی مثبت مورد توجه قرار گیرد. این نتایج برای مدیران و سیاست‌گذاران سازمان‌ها به‌ویژه در محیط‌های آموزشی حائز اهمیت است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

مطالعات اخلاق کاربردی

عنوان مقاله [English]

Ethical leadership as a facilitator of employee voice: The role of error management climate and organizational commitment in creating ethical behaviors

نویسندگان [English]

ameneh malmir ¹
nasrin kazemi rashid ²

¹ Department of Management, FARAHAN Branch, Islamic Azad University, FARAHAN, Iran. E-mail: amenehmalmir@yahoo.com

² Department of Management, FARAHAN Branch, Islamic Azad University, FARAHAN, Iran.

چکیده [English]

Background and purpose: Ethical leadership in organizations is known as one of the key factors in the formation of ethical behavior of employees and strengthening the atmosphere of trust and honesty.
Method: This study is applied in terms of purpose and descriptive-survey in terms of nature. The statistical population includes the administrative staff of education in Arak city in the academic year 1401-1402, whose number is 608 people. Using the Karjesi and Morgan table, a sample consisting of 235 people was determined and the questionnaires were distributed and collected among the sample members in a simple random manner. PLS software and structural equation modeling method were used for data analysis.
Findings: The findings of the research showed that ethical leadership has a positive and significant effect on the atmosphere of error management and the voice of employees. Also, the climate of error management directly affects the voice of employees and its mediating role in the relationship between ethical leadership and voice of employees was also confirmed. Furthermore, employee organizational commitment as a moderating variable strengthens the effects of ethical leadership on employee voice.
Conclusion: The results of this study show that ethical leadership can encourage employees to express their voice by creating an atmosphere of error management and strengthening organizational commitment. In this way, strengthening ethical leadership in organizations can be considered as an effective strategy to increase the voice of employees and create a positive organizational atmosphere.

کلیدواژه‌ها [English]

ethical leadership
employee voice
error management climate
organizational commitment
organizational behavior

مراجع

منابع

اسمعیلی، محمد، نیهاد سربازفرد و احمد احمدی (1402)، «بررسی رابطۀ بین رهبری اخلاقی مدیران مدارس با رفتار شهروندی سازمانی معلمان»، نهمین همایش ملی مطالعات و تحقیقات نوین در حوزۀ علوم تربیتی، روان‌شناسی و مشاورۀ ایران، تهران.

خاصی جوان، معصومه و احمد صادقی (1398)، «بررسی تأثیر سکوت سازمانی (صدای کارکنان) بر کاهش عملکرد سازمان (مطالعه موردی: صنعت هوانوردی کشور)»، سومین کنفرانس بین المللی مدیریت، مهندسی صنایع، اقتصاد و حسابداری، بلغارستان (صوفیه).

خلیلی، کرم و مهدی فتحی (1402)، «بررسی نقش رهبری اخلاقی بر جامعه‌پذیری کارکنان (مورد مطالعه: ادارۀ کل مخابرات استان کرمانشاه)»، هشتمین همایش ملی پژوهش‌های نوین در علوم انسانی، اقتصاد و حسابداری ایران، تهران.

رجائی، زهرا و حسین اکبری (1399)، «بررسی رابطۀ رهبری اخلاقی و رفتارهای صدای کارکنان با درگیری شغلی (مورد مطالعه: کارکنان بانک کشاورزی)»، پنجمین همایش بین‌المللی افق‌های نوین در علوم انسانی و مدیریت، تهران.

صحرایی، الهام، یوسف نامور و صدرالدین ستاری (1401)، «طراحی و تبیین مدل فرهنگ مدیریت خطا در مؤسسات آموزشی»، رهبری و مدیریت آموزشی، ش60، ص229-253.

قدیری، محبوبه، کیومرث بشلیده، اسماعیل هاشمی شیخ‌شبانی و فرشید مشکلانی (1399)، «رابطۀ جو اخلاقی با خشنودی شغلی، تعهد سازمانی و قصد ترک شغل در کارکنان یک شرکت دولتی»، اخلاق در علوم و فناوری، دوره 8، ش2، ص62-77.

محمدابراهیمی، مهدی، حدیثه محمدی، میثم رمضی و علی عبدی (1398)، «نقش سطوح مختلف مدیریت خطا در رضایت مشتری مؤسسۀ اعتباری ملل»، مطالعات مدیریت و حسابداری، دوره5، ش2، ص12-22.

Bai, Y., Lin, L. & Liu, T. J. (2019). “Leveraging the employee voice: A multi-level social learning perspective of ethical leadership”. The International Journal of Human Resource Management, 30 (12): 1869-1901.

Brown, M. E., Treviño, L. K. & Harrison, D. A. (2005). “Ethical leadership: A social learning perspective for construct development and testing”. Organizational behavior and human decision processes, 97(2): 117-134.

Cannon, M. D. & Edmondson, A. C. (2014). “Confronting failure: Antecedents and consequences of shared beliefs about failure in organizational work groups”. Journal of Organizational Behavior, 22(2): 161–177.

Cheng, J., Bai, H. & Hu, C. (2022). “The relationship between ethical leadership and employee voice: The roles of error management climate and organizational commitment”. Journal of Management & Organization, 28(1): 58-76.

Cheng, J., Bai, H. & Yang, X. (2019). “Ethical Leadership and Internal Whistleblowing: A Mediated Moderation Model”. Journal of Business Ethics, 155( 1): 115–130.

Dua, A. K., Farooq, A. & Rai, S. (2023). “Ethical leadership and its influence on employee voice behavior: role of demographic variables”. International Journal of Ethics and Systems, 39(2): 213-235.

Eisenbeiss, S. A. (2012). “Re-thinking ethical leadership: An interdisciplinary integrative approach”. The Leadership Quarterly, 23(5): 791–808.

Gold, A., Gronewold, U. & Salterio, S. E. (2013). “Error management in audit firms: Error climate, type, and originator”. The Accounting Review, 89(1): 303–330.

Horvath, D., Keith, N., Klamar, A. & Frese, M. (2023). “How to induce an error management climate: experimental evidence from newly formed teams”. Journal of Business and Psychology, 38( 4): 763-775.

Hsiung, H. H. (2012). “Authentic leadership and employee voice behavior: A multi-level psychological process”. Journal of Business Ethics, 107(3): 349–361.

Javed, B., Rawwas, M. Y., Khandai, S., Shahid, K. & Tayyeb, H. H. (2018). “Ethical leadership, trust in leader and creativity, The mediated mechanism and an interacting effect”. Journal of Management and Organization, 24(3): 388–405.

Kehoe, R. R. & Wright, P. M. (2013). “The impact of high-performance human resource practices on employees’ attitudes and behaviors”. Journal of Management, 39(2): 366–391.

Lee, D., Choi, Y., Youn, S. & Chun, J. U. (2017). “Ethical leadership and employee moral voice: The mediating role of moral efficacy and the moderating role of leader–follower value congruence”. Journal of Business Ethics, 141(1): 47–57.

Liang, J., Farh, C. I. & Farh, J. L. (2012). “Psychological antecedents of promotive and prohibitive voice: A two-wave examination”. Academy of Management journal, 55(1): 71-92.

Maqsoom, A., Ashraf, H., Alaloul, W. S., Salman, A., Ullah, F., Ghufran, M. & Musarat, M. A. (2023). “The Relationship between Error Management, Safety Climate, and Job-Stress Perception in the Construction Industry: The Mediating Role of Psychological Capital”. Buildings, 13(6): 15-28.

Meyer, J., Allen, N. & Smith, C. (1993). “Commitment to organizations and occupations: extension and test of a three-component conceptualization”. Journal of applied psychology, 78(4): 538-551.

Morrison, E. W., Wheeler-Smith, S. L. & Kamdar, D. (2019). “Speaking up in groups: A cross-level study of group voice climate and voice”. Journal of Applied Psychology, 96(1): 183–191.

Mowday, R., Porter, L. W. & Steers, R. M. (2019). Employ organization linkages. New York: Academic Press.

Neubert, M. J., Wu, C. & Roberts, J. A. (2013). “The influence of ethical leadership and regulatory focus on employee outcomes”. Business Ethics Quarterly, 23(2): 269–296.

Tayyeb, H. H., Javed, B., Rawwas, M. Y., Khandai, S. & Shahid, K. (2018). “Ethical leadership, trust in leader and creativity: The mediated mechanism and an interacting effect”. Journal of Management and Organization, 24(3): 388–405.

Treviño, L. K., Brown, M. & Hartman, L. P. (2015). “A qualitative investigation of perceived executive ethical leadership: Perceptions from inside and outside the executive suite”. Human relations, 56(1): 5–37.

Van Dyck, C., Frese, M., Baer, M. & Sonnentag, S. (2005). “Organizational error management culture and its impact on performance: a two-study replication”. Journal of applied psychology, 90(6): 12-28.

Wu, L. Z., Kwan, H. K., Yim, F. H. K., Chiu, R. K. & He, X. (2015). “CEO ethical leadership and corporate social responsibility: A moderated mediation model”. Journal of Business Ethics, 130(4): 819–831.

Zhu, W., He, H., Treviño, L. K., Chao, M. M. & Wang, W. (2015). “Ethical leadership and follower voice and performance: The role of follower identifications and entity morality beliefs”. The Leadership Quarterly, 26(5): 702-718.