ارزشیابی اخلاق حرفه‌ای اعضای هیئت‌علمی دانشگاه شهیدباهنر کرمان

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه شهیدباهنر کرمان، دانشکدۀ ادبیات و علوم‌انسانی

2 کارشناسی ارشد تحقیقات آموزشی دانشگاه شهیدباهنر کرمان، دانشکدهٔ ادبیات و علوم‌انسانی.

چکیده

امروزه، رشد پرشتاب علم و ظهور فنّاوری‌های جدید از یک سو و ازهم‌گسیختگی مبانی سنتی اخلاق در جوامع از سوی دیگر، اهمیت پایبندی به اصول و ارزش‌های اخلاق حرفه‌ای را در اعضای هیئت‌علمی دانشگاه دوچندان کرده است. چراکه این افراد نقش اصلی در اداره و هدایت آموزش برعهده دارند. نقش علمی و فرهنگی و اجتماعی استادان و دانشجویان ایجاب می‌کند که این افراد بیش از هر قشر دیگر، از اخلاق نیک برخوردار باشند. این مطالعه با هدف ارزشیابی اخلاق حرفه‌ای استادان، میزان رعایت اخلاق حرفه‌ای اعضای هیئت‌علمی در دانشگاه شهیدباهنر کرمان را هنگام تدریس از دیدگاه دانشجویان بررسی کرد. این پژوهش ازنظر هدف، کاربردی و از نوع توصیفی‌ارزیابی و مقطعی بود. داده‌های پژوهش با استفاده از ابزار پرسش‌نامۀ محقق‌ساخته جمع‌آوری شد و متخصصان روایی صوری و محتوایی آن و همچنین پایایی آلفا کرونباخ 0.94 را تأیید کردند. تعداد 176 دانشجو به        روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند. نتایج حاکی از این است که مؤلفه‌هایعزت نفس و آراستگی و نظم، بیشترین میانگین را                دارند. همچنین، بین دانشجویان زن و مرد در ارزشیابی اخلاق حرفه‌ای            اعضای هیئت‌علمی تفاوت معنا‌‌داری به‌دست آمد. به‌نظر می‌رسد که                اعضای هیئت‌علمی رشتۀ علوم‌تربیتی در مقایسه با سایر رشته‌ها، اخلاق حرفه‌ای را بیشتر رعایت می‌کنند که این به‌دلیل آشنایی با مفاهیم اخلاقی و تربیتی و روان‌شناختی است.

کلیدواژه‌ها


1. ایمانی‌پور، معصومه، 1391، «اصول اخلاق حرفه‌ای در آموزش»، مجلهٔ ایرانی اخلاقوتاریخپزشکی، دورهٔ 5، ش6، ص29. ##
2. بیرونی کاشانی، راضیه و خسرو باقری، 1387، «مبانی و اصول اخلاق تدریس در فلسفهٔ اخلاق اسلامی»، مجلهٔ روان‌شناسی و علوم‌تربیتی، س38، ش3، ص117 تا 119 و 126 تا 127. ##
3. ثنایی، ح، ۱۳۸۵، «تحلیلی بر آسیب‌ها و راهکارهای رشد اخلاقی در دانشگاه»، مجلهٔ پگاهحوزه، ش۱۹2، ص۱۹.##
4. حسینی، نجمه و عفت عباسی، 1391، «راهکارهای نهادینه‌کردن اخلاق حرفه‌ای در سازمان‌ها از دیدگاه آموزه‌های دینی»، مجلهٔ اسلام و           پژوهش‌های مدیریتی، س2، ش1، ص129 تا 154. ##
5. دفت، ریچارد ال، 1374، تئوریسازمانوطراحیساختار، ترجمهٔ علی پارسائیان و محمد اعرابی، تهران: مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی. ##
6. دهقانی، علی و مرتضی شمسی‌زاده، 1392، «راه کارهای مؤثر در بهبود رعایت اخلاق حرفه‌ای؛ ارائهٔ بهترین راه کار عملیاتی»، فصلنامهٔ آموزش و اخلاق در پرستاری، دورهٔ 2، ش4، ص12 تا 17. ##
7. رحمان‌سرشت، حسین و دیگران، 1388، «مسئولیت اجتماعی؛ اخلاقیات فراسازمانی»، ماهنامهٔ تدبیر، ش204، س19، ص1. ##
8. ریسمانباف، ا، 1388، «مقدمه‌ای بر اخلاق حرفه‌ای در کتابداری و اطلاع‌رسانی با تأکید بر دو مؤلفهٔ نظریه و آموزش»، پیام کتابخانه، س15 ، ش2، ص52. ##
9. شفیلد، هری، 1375، فلسفهٔآموزش‌وپرورش، ترجمهٔ غلامعلی موحد، تهران: قطره. ##
10. عالمی، مسعود، 1387، «کدهای اخلاقی و گام اول مهندسی فرهنگی کشور»، ماهنامهٔتدبیر،ش193، ص29 تا 30. ##
11. فراستخواه، مقصود، 1385، «اخلاق علمی رمز ارتقای آموزش عالی»، فصلنامۀ اخلاقدرعلوموفنّاوری، ش1، ص15 تا 17 و 13 تا 27. ##
12. فرامرز قراملکی، احد، 1385، اخلاقحرفه‌ای، چ1، قم: نشر مجنون.
13. فرمهینی فراهانی، محسن و دیگران، 1392، «مؤلفه‌های اخلاق حرفه‌ای آموزشی اعضای هیأت‌علمی و اولویت‌بندی آن»، فصلنامهٔ آموزش‌عالی دورهٔ جدید، س6، ش22، ص41 تا 62. ##
14. قائدی، یحیی و دیگران، 1392، «بررسی بنیادهای نظری اخلاق حرفه‌ای به‌منظور پیشنهاد چارچوبی برای تدوین آیین‌نامهٔ اخلاق حرفه‌ای معلمان»، فصلنامهٔ تعلیم‌وتربیت، ش113، ص170 تا 173. ##
15. لشکربلوکی، مجتبی، 1387، «چارچوب تدوین ارزش‌ها و اخلاق    حرفه‌ای پژوهش‌های علمی و فنّاوری»، فصلنامهٔ اخلاقدرعلوموفنّاوری، س3، ش1 و 2، ص106. ##
16. مصدق، هادی و دیگران، 1392، «بررسی میزان رعایت اخلاق تدریس در بین اساتید دانشگاه تهران و مؤسسهٔ امام‌خمینی;از نگاه فراگیران»، فرهنگ دردانشگاهاسلامی9، س3، ش4، ص705 تا 722. ##
17. مطلبی‌فرد، علیرضا و دیگران، 1390، «بررسی و شناسایی نشانگرهای حرفه‌ای و اخلاقی در آموزش و تدریس یک مطالعهٔ کیفی»، فصلنامهٔ اخلاقدرعلوموفنّاوری، س6، ش4، ص1. ##
18. مطهری، مرتضی، 1387،تعلیم‌وتربیت دراسلام، تهرا ن: انتشارات الزهرا.
19. نعمتی، محسن، ۱۳۸۹، اخلاقدرآموزشعالی، مؤلفه‌ها، الزاماتو راهبردها، تهران: نشر پژوهشکدهٔ تحقیقات استراتژیک. ##
20. ودادهیر، ابوعلی و دیگران، 1387، «معیارهای اخلاقی در انجام کار عملی»، فصلنامهٔ اخلاقدر علوموفنّاوری، س3، ش 3و 4. ##
21. هس مر، آلتی، 1995، اخلاقدرمدیریت، ترجمهٔ محمد اعرابی و داود ایزدی، 1382، تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی. ##
22. هیر، ویلیام، 1374، فلسفهٔتعلیم‌وتربیت، ترجمهٔ سعید بهشتی،                تهران: اطلاعات. ##
23.Adhami, A. (2005). Academic assessment by students. Baztab, 2 (3): 4. [In Persian] ##
24.Anonymous. Ontario College of Teachers: The ethical standards for the teaching profession. Available from: http://www.oeeo.ac (accessed in 2011). ##
25.Anonymous. Association of American Educators: AEE code of ethics for educators. .Available from: http://aaeteachers.org/index.php/about-us/aae-codeof-ethics (accessed in 2011). ##
26.Anonymous. Ontario College of Teachers: The ethical standards for the teaching profession. Available from: http://www.oeeo.ac (accessed in 2011). ##
27.Campbell, A. Gillett, G. Jones, G. (2001). Medical ethics: the Geneva Convention Code of Medical Ethics. UK: Oxford University Press. P: 286. ##
28.Campbell, Elizabeth. (2000). “Professional Ethics in Teaching: Towards the Development of a Code of Practice”. Journal of Education, Vol. 30, Issue 2. ##
29.Campbell. E, Thiessen. D (2010). Perspectives on the Ethical Bases of Moral Agency in Teaching, university Toronto Canada, Information Eric##
30.Carr, David. (2000). Professionalism and Ethics in Teaching First published Routledge London. ##
31.Dika, A. & Hamiti, M. (2011). "Challenges of Implementing the Ethics Through the Use of Information Technologies in the University". Procedia Social and Behavioral Sciences 15, pp.1111. ##
32.Fisher, J. & Bonn, I. (2007). "International Strategic and Ethic: Exploring the Tension between Head Office and Subsidiaries". Management Decision, 45 (10): 1561.
33.Glicken, A. D. Merenstein, G. B. (2007). Addressing the hidden curriculum: Understanding educator professionalism. Med Teach; 29(1): 54-7. ##
34.Hicks, L. K. Lin, Y. Robertson, D. W. Robinson, D. L. Woodrow, S. I. ( 2001). Understanding the clinical dilemmas that shape medical students' ethical development: questionnaire survey and focus group study. BMJ.322:709-710. ##
35.Johnson, D. & Brett, W. (2005). “Moral principles and the life sciences:Choices about moral matters”, Bioscene, 31(2), pp 17-23. ##
36.Kaykhaei, A. Navidian, A. Tabasi, M. A. Sargazi, Gh. H. (2002). Study of ZUMS faculty members' views on faculty members' assessment. Zahedan Journal of Research in Medical Sciences (Tabib Shargh). 4(3):135-40. [In Persian] ##
37.Milne, G. R. (2000). Privacy and Ethical Issues in Database/Interactive Marketing and Public Policy: A Research Framework and Overview of the Special Issue. Journal of Public Policy & Marketing19 (1): 1-6. ##
38.Murray. And others (2007). Ethical Principles in university Teaching, university of Manitoba
39.Rubenstein, S. (2010). Professional Ethics Report, Advancing Science, serving, society. ##
40.Robins, L. S. Braddock, C. H. Fryer – Edwards, K. A. (2002). Using the American board of internal medicine's "Elements of professionalism" for undergraduate ethics education. Acad Med.77:523-531. ##
41.Sanagoo, A. Jooybari, L. (2010). Students’ Viewpoints and Experiences about Evaluation of Academic staff in Theoretical courses. Strides in Development of Medical Education, 7(1):57-69. [In Persian] ##
42.Shams, B. (1995). editor Academic assessment workshop. The first National Conference of Medical Education; Shahid Beheshti Medical School, Tehran, Iran. ##
43.Saif, A. A. (1999). The methods of assessing and evaluating education. Third ed.: Doran Publications. [In Persian] ##
44.The World Commission on the Ethics of Scientific Knowledge and Technology (COMEST) (2003). “The Teaching of Ethics”. Available from ##http://www.iph.ras.ru/~ethics/engl/ENews.html .
45.The NEA (1975). Representative Assembly, Code of Ethics of the Education Profession. National Education Association. Washington D.C. Available from: http://www.nea.org/code.html. ##
46.Vandermoere, F. Blanchemanche, S. Bieberstein, A. Marette, S. Roosen, J. (2010). “The morality of attitudes toward ##nanotechnology: about God, techno-scientific progress, and interfering with nature”, J Nanopart Res, 12, pp 373-381.