واکاوی معیارهای اخلاق حرفه ای در مهندسی ژئوماتیک (نقشه برداری) با تاکید بر آموزه های نهج البلاغه

نویسندگان

1 دانشجوی کارشنا سیارشد مهندسی نقشه برداری، دانشکدۀ مهندسی نقشه برداری و اطلاعات مکانی، پردیس دانشکده های فنی، دانشگاه تهران

2 دانشیار آموزشکدۀ نقشه برداری، سازمان نقشه برداری کشور، تهران

چکیده

اخلاق مهندسی بخشی از اخلاق کاربردی یا اخلاق حرفه‌ای است که به بررسی اصول اخلاقی و مشکلات اخلاقی در فعالیت‌های مهندسی می‌پردازد. هدف از مطالعه حاضر، واکاوی معیارهای اخلاق حرفه‌ای در مهندسی ژئوماتیک با تأکید بر آموزه‌های نهج‌البلاغه است. در این مقاله، مسائل اخلاقی به وجود آمده در حوزه مهندسی ژئوماتیک (نقشه‌برداری) مورد بررسی قرار می‌گیرد. این تحقیق با استفاده از روش توصیفی از نوع تحلیل اسنادی به گردآوری اطلاعات کتابخانه‌ای، شامل شناسایی، مطالعه، طبقه‌بندی اطلاعات، تجزیه و تحلیل آن‌ها و جمع‌بندی اطلاعات در خصوص موضوع مورد مطالعه پرداخته است. نتایج نشان داد، معیارهای اخلاق حرفه‌ای برای مهندسی ژئوماتیک در چهار ویژگی مهم تفکیک می‌شوند، این چهار ویژگی عبارت‌اند از: تعهد کاری، صداقت، انصاف و تخصص. در این مطالعه، ویژگی‌های اخلاق حرفه‌ای بر مبنای آموزه‌های نهج‌البلاغه بوده است. امام علی (ع) مبنای اخلاق حرفه‌ای را حفظ و رعایت حقوق مردم دانسته و در مواضع مختلف به آن تأکید می‌کند به‌گونه‌ای که جایگاه اجتماعی افراد به‌ویژه در مشاغل و مناصب مختلف را بر آن استوار می‌نمایند. بعلاوه، امام علی (ع) معتقد هستند هر کس خوش اخلاق باشد، زندگی‌اش پاکیزه و گوارا می‌گردد.

کلیدواژه‌ها


1. سیدرضی؛ نهج ‌البلاغه؛ ترجمۀ دشتی؛ تهران: مؤسسۀ فرهنگی‌تحقیقاتی امیرالمؤمنین، 1393.
2. جوادی، پیمان و رامین یوسفی؛ «ضرورت اخلاق مهندسی و حرفه‌ای در پیشرفت مهندسی ژئوماتیک»؛ همایش ملی ژئوماتیک، سازمان نقشه‌برداری کشور، (1395).
3. خوش‌برش ماسوله، مهدی؛ «ضرورت رعایت اخلاق حرفه‌ای در تربیت مهندسان آینده با تأکید بر مهندسی نقشه‌برداری»؛ اولین همایش ملی اخلاق حرفه‌ای در نظام آموزشی، دانشگاه ملایر، (1395الف).
4. -----------------و محمد خوش‌برش ماسوله؛ «اخلاق حرفه‌ای در مهندسی؛ موردکاوی: مهندسی نقشه‌برداری»؛ دهمین کنگرۀ پیشگامان پیشرفت، تهران: مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، (1395ب).
5. دلشاد تهرانی، مصطفی؛ ارباب امانت: اخلاق اداری در نهج ‌البلاغه؛ چ3، بی‌جا: انتشارات دریا، 1379.
6. شریفی، عنایت‌الله؛ «روش‌های تربیت اخلاقی در نهج‌ البلاغه»؛ فصلنامۀ آفاق دین، شمارۀ 2 (1389).
7. ظهور، حسن و محمد خلج؛ «ارکان اخلاق مهندسی»، فصلنامۀ آموزش مهندسی ایران؛ سال دوازدهم، شمارۀ 46 (1389).
8. فرامرز قراملکی، احد؛ اخلاق حرفه‌ای؛ چ5، انتشارات مجنون، 1393.
9. ------------؛ درآمدی بر اخلاق حرفه‌ای؛ چ2، انتشارات سرآمد، 1388.
10. فرمهینی فراهانی، محسن و فاطمه اشرفی؛ «اصول اخلاق حرفه‌ای در نهج ‌البلاغه»؛ پژوهش‌نامۀ علوی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال پنجم، شمارۀ 1 (1393).
11. فرهانچی، افشین و زهره رحیمی؛ مبانی فلسفه اخلاق؛ انجمن ایرانی اخلاق در علوم و فناوری، ویراست اول، 1391.
12. فرهود، داریوش؛ «مروری بر تاریخچۀ اخلاق همراه با گردآوری زمینه‌های گوناگون اخلاق»؛ فصلنامۀ اخلاق در علوم و فناوری، (1389).
13. ماهینی، سلمان؛ مبانی و الگوی اخلاق حرفه‌ای در نهج ‌البلاغه؛ تهران: پژوهشکدۀ مطالعات فرهنگی و اجتماعی، 1386.
14. Baghi, M. (2015) “Design of professional ethics for educational managers with Islamic Iranian approach”, Jurnal UMP Social Sciences and Technology Management.
15. Banks, S. (2016) “Everyday ethics in professional life: social work as ethics work”, Ethics and Social Welfare.
16. Dabson, A., Plimmer, F., Kenney, S., & Waters, M. (2007) “Ethics for Surveyors: What are the problems?”, Strategic Integration of Surveying Services, FIG Working, Hong Kong.
17. Banks, S. (2016) “Everyday ethics in professional life: social work as ethics work”, Ethics and Social Welfare.
18. Dabson, A., Plimmer, F., Kenney, S., & Waters, M. (2007) “Ethics for Surveyors: What are the problems?”, Strategic Integration of Surveying Services, FIG Working, Hong Kong.
19. Devon, R. (2004) “Towards a Social Ethics of Technology: A Research Prospect”, the Pennsylvania State University.
20. Epting, S. (2015) “The Moral Dimensions of Infrastructure”, Sci Eng Ethics.
21. Harris, C. E., Pritchard, M. S., Rabins, M. J. (2015) “Engineering ethics - Concepts and Cases”, Fourth Edition.
22. Martin, M. W., Schinzinger, R. (1996) “Ethics in Engineering”, Mc Grow Hill, New York.
23. Moghimi Firozabad, M., Rahimian, H., Abbaspour, A., Maleki, H. (2015) “Design a model for explanation of professional ethical”, Trends in Life Sciences: An International Peer-reviewed Journal.
24. Rhode, D. L. (1992) “Professional Ethics and Professional Education”, Professional Ethics, a Multidisciplinary Journal.
25. William, F., Cruz-Cruz, J. A. (2008) “Professional Ethics in Engineering”, Rice University, Houston, Texas.
27. http://www.hawzah.net/fa/nahj, Accessed 12 March 2016.
28. www.erfan.ir/farsi/nahj/, Accessed 10 March 2016.