نبایدهای سرمایه گذاری های نامتعارف از بُعد اخلاق کاربردی براساس دیدگاه تفسیری علامه طباطبایی رحمه الله

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 هیئت علمی دانشگاه معارف اسلامی قم

2 دانشجوی دکتری تربیت مدرس اخلاق دانشگاه معارف اسلامی قم

10.22081/jare.2024.67806.1867

چکیده

امروزه سرمایه‌گذاری‌ در عرصه‌هایی همچون ارز، خودرو و مسکن مورد توجه و اقبال برخی اقشار جامعه قرار گرفته است. با توجه به تبعات متعددی که این قبیل سرمایه‌گذاری می‌توان در پی داشته باشد، اهمیت بررسی ابعاد مختلف قانونی، اقتصادی، فقهی و اخلاقی این نوع سرمایه‌گذاری امری واضح است.اما با توجه به این‌که بررسی ابعاد اخلاقیِ این قبیل سرمایه‌گذاری‌ها خصوصا در بعد فردی و اجتماعی کمتر مورد توجه قرار گرفته است، ضرورت تبیین این ابعاد، از اهمیت و ضرورت بیشتری برخوردار است.هدف این مقاله بررسی این نوع فعالیت‌های اقتصادی، از نظر اخلاق کاربردی و بر اساس دیدگاه تفسیری علامه طباطبایی ره با روش توصیفی تحلیلی است. نتیجه پژوهش این‌که با بررسی دیدگاه اخلاقی علامه طباطبایی می‌توان گفت فضیلت‌گرایی، پیامدگرایی اخلاقی، پیامدگرایی اخروی، وظیفه‌گرایی و اخلاق محبت از مبانی فرااخلاقی ایشان و تقوا، برابری، ایثار، وحدت و امنیت اجتماعی از مولفه‌های اخلاق اجتماعی هستند. با خرید و حبس ارز، مسکن و خودرو و ورود نقدینگی به این بازارها جریان معاملات اقتصادی و رونق آن‌ها دچار اخلال می‌شود و مصداقی برای تقدم نفع شخصی بر منافع جمعی و بی‌تفاوتی نسبت به قشر ضعیف جامعه است که با مولفه‌های اخلاق اجتماعی در تضاد است. همچنین ورود به این نوع سرمایه‌گذاری‌ها در بُعد رذائل اخلاقی، آسیب‌هایی همچون اشتیاق نسبت به آشفتگی و گرانی در اقتصاد و شادمانی از ضرر دیگران را درپی دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Don'ts of unconventional investments from the perspective of practical ethics based on the interpretative view of Allameh Tabatabai, may God have mercy on him

نویسندگان [English]

  • محمدجواد فلاح 1
  • reza shahmansoori 2
1 هیئت علمی دانشگاه معارف اسلامی قم
2 Dr. maaref. qom
چکیده [English]

Today, investment in fields such as currency, automobiles and housing has received the attention and favor of some sections of the society. Considering the many consequences that this type of investment can have, the importance of examining the various legal, economic, jurisprudential and ethical aspects of this type of investment is clear. It has received less attention, the need to explain these dimensions is more important and necessary. The purpose of this article is to examine this type of economic activities, from the point of view of practical ethics and based on the interpretative view of Allameh Tabatabaei Rahe with descriptive and analytical method. The result of the research is that by examining Allameh Tabatabai's moral point of view, it can be said that virtueism, moral consequentialism, hereafter consequentialism, dutifulness and ethics of love are among his meta-ethical foundations and piety, equality, sacrifice, unity and social security are among the components of social ethics. By buying and confiscating currency, housing, and cars and entering liquidity into these markets, the flow of economic transactions and their prosperity is disturbed, and it is an example of the priority of personal interest over collective interests and indifference towards the weak section of the society, which is in conflict with the components of social ethics. Also, entering into this type of investments in terms of moral vices, causes harms such as passion for turmoil and high prices in the economy and happiness at the loss of others.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Buying currency
  • housing and cars
  • economic system
  • social ethics
  • Allameh Tabatabai
  • personal and collective interests
  1. منابع

    1. قرآن کریم.
    2. نهج البلاغه.
    3. ابن‌فارس، احمد بن فارس (1404ق)، معجم مقاییس اللغة، قم، مکتب الاعلام‌ الاسلامی.
    4. پالمر، مایکل (1396)، مسائل اخلاقی،ترجمۀ علیرضا آل‌بویه، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
    5. حر عاملى، محمد بن حسن (1409ق)، وسائل الشیعة، قم: مؤسسۀ آل‌ البیت(‌ع).
    6. خبرگزاری ایسنا، isna.ir
    7. خبرگزاری باشگاه خبرنگاران جوان yjc.ir
    8. خبرگزاری تسنیم tasnimnews.ir
    9. خبرگزاری دانشجو snn.ir
    10. راغب اصفهانى، حسین بن محمد (1412ق)، مفردات ألفاظ القرآن، بیروت: دار القلم.
    11. ریچلز، جیمز (1396)، عناصر فلسفه اخلاق، ترجمۀ علیرضا آل‌بویه، قم: پژوهشگاه‌ علوم و فرهنگ اسلامی.
    12. سلطانی رنانی، سیدمهدی (1392)، «مؤلفه‌های اخلاق اجتماعی از دیدگاه علامه طباطبایی و شهید مطهری»، پژوهش‌های اجتماعی اسلامی، دوره19، ش96، ص3-46.
    13. طباطبایى، محمدحسین (1374)، ترجمۀ تفسیر المیزان، ترجمۀ محمدباقر موسوی، چ5، قم: جامعۀ مدرسین.
    14. طوسى، محمد بن الحسن (1414ق)، الأمالی، قم: دارالثقافة.
    15. طوسى، محمد بن حسن (1376)، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
    16. عاشوری کیسمی، محمدعلی (1397)، «اخلاق از منظر علامه طباطبایی و توماس آکویناس»، دوفصلنامۀ اندیشۀ علامه طباطبایی، دوره5، ش9، ص73-96.
    17. عیاشى، محمد بن مسعود (1380ق)، التفسیر (تفسیر العیاشی)، تهران: مکتبة العلمیة الاسلامیة.
    18. کلینى، محمد بن یعقوب (1407ق)، الکافی، چ4، تهران: دار الکتب الاسلامیة.
    19. محمدزاده، یوسف و دیگران (1397)، «رابطۀ بین عوامل اقتصادی و اجتماعی و آسیب‌های اجتماعی در کشورهای منتخب با رویکرد گشتاورهای تعمیم‌یافته»، رفاه اجتماعی، س18، ش68، ص167-199.
    20. مصباح، محمدتقی، (1394)، نقد و بررسی مکاتب اخلاقی، قم، انتشارات مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی
    21. مکارم شیرازى، ناصر (1371)، تفسیر نمونه، چ10، تهران: دار الکتب الإسلامیة.
    22. نصراصفهانی، محمد (1387)، «مبانی اخلاقی علامه طباطبایی»، اخلاق، ش11، ص37-111.
دوره 19، شماره 5 - شماره پیاپی 74
پنجمین شماره علمی پژوهشی فصلنامه مطالعات اخلاق کاربردی
اسفند 1402
صفحه 37-62
  • تاریخ دریافت: 22 آبان 1402
  • تاریخ بازنگری: 03 دی 1402
  • تاریخ پذیرش: 27 آذر 1402