رابطة دین‌داری با کیفیت زندگی و عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان

نویسندگان

1 استادیار گروه فلسفهٔ تعلیم‌وتربیت، دانشکدهٔ روان‌شناسی و علوم‌تربیتی، دانشگاه خوارزمی، تهران

2 دانش آموخته مقطع دکترای مطالعات برنامهٔ درسی، دانشگاه خوارزمی تهران.

چکیده

هدف پژوهش حاضر شناسایی رابطۀ دین‌داری با کیفیت زندگی و کارکرد آموزشی دانش‌آموزان دورۀ متوسطۀ دوم است. این پژوهش از نوع همبستگی است. جامعۀ آماری در این پژوهش تمامی دانش‌آموزان دورۀ متوسطۀ دوم شهرستان بابل هستند که از میان 168 دانش‌آموز، 87 دختر و 81 پسر، با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند. ابزار استفاده‌شده در این پژوهش پرسش‌نامهٔ کیفیت زندگی مرتبط با سلامتی (SF-36) و پرسش‌نامهٔ دین‌داری گلاک و استارک (1965) است.
برای سنجش کارکرد آموزشی دانش‌آموزان معدل پایان ترم آن‌ها نیز درنظر گرفته شد. نتیجه‌های آزمون همبستگی پیرسون نشان می‌دهد که میان دین‌داری و کیفیت زندگی و کارکرد آموزشی دانش‌آموزان همبستگی مثبت معناداری وجود دارد. همچنین، یافته‌های پژوهش دربردارندۀ نکته‌های کاربردی مفیدی برای سیاست‌گزاران عرصۀ آموزش‌وپرورش است.

کلیدواژه‌ها


  1.  

    1. انصاری جابری، علی و دیگران، «تأثیر آوای قرآن کریم بر افسردگی بیماران بستری در بخش اعصاب و روان بیمارستان مرادی رفسنجان»، مجلۀ علمی دانشگاه علوم‌پزشکی کردستان، دورۀ10، 1384، ص42تا48.##
    2. بیگدلی، معرفت‌الله، «بررسی عوامل کمرنگ‌شدن مسائل دینی در بین دانش‌آموزان متوسطهٔ نظری و نقش مربیان پرورشی در تقویت ارزش‌های دینی و اخلاقی دانش‌آموزان در استان اردبیل»، طرح پژوهشی با استفاده از اعتبارات شورای تحقیقات آموزشی آموزش‌وپرورش استان اردبیل، 1381. ##
    3. جلیلوند، محمدامین، «بررسی رابطۀ سلامت روان و پایبندی به تقیدات دینی (نماز) در دانشجویان»، دومین سمینار سراسری بهداشت روانی دانشجویان، تهران: دانشگاه تربیت‌مدرس، 1383. ##
    4. خسروپناه ، عبدالحسین ، کلام جدید، قم: مطالعات و پژوهش‌های فرهنگی حوزۀ علمیۀ قم، 1379. ##
    5. خواجه‌نوری، بیژن و دیگران، «رابطهٔ میزان دینداری با کیفیت زندگی جوانان؛ مطالعه موردی جوانان شیراز»، پژوهش فرهنگی، 12 (8)، 1390،  ص157تا127. ##
    6. سراج‌زاده، سیدحسین، «نگرش‌ها و رفتارهای دینی نوجوانان تهران و دلالت‌های آن بر نظریۀ سکولارشدن»، نمایۀ پژوهش، ش7و8، پاییز و زمستان1373. ##
    7. شاوران، حمیدرضا و دیگران، «سنجش عملکرد تحصیلی دانشجویان دانشگاه اصفهان براساس فرهنگ‌های چندگانهٔ آنان». مجلهٔ پژوهشی دانشگاه اصفهان. ج29، ش1، 1387، ص151تا160. ##
    8. شجاعی زند، علیرضا، «مدلی برای سنجش دینداری در ایران»، مجلهٔ جامعه‌شناسی ایران، 6 (1)، 1384، ص34تا66. ##
    9. غباری بناب، باقر و دیگران، «رابطۀ اضطراب و افسردگی با میزان معنویت در دانشجویان دانشگاه تهران»، فصلنامۀ روان‌شناسی کاربردی، س3، ش2، 1388، ص110تا123. ##
    10. قاسم‌تبار، سیدنبی‌الله و دیگران، «تأثیرآوایقرآنکریم بر اضطراب پیش از امتحان دانش‌آموزان»، دوفصلنامۀ تربیت اسلامی، 8 (16)، 1392، ص101تا116. ##
    11. وزارت آموزش‌وپرورش، سند ملی برنامۀ درسی وزارت آموزش‌وپرورش، 1391. ##

     

    1. Abar , B., Carter , K. L., & Winsler, A. (2009). The effects of maternal parenting style and religious commitment on self-regulation, academic achievement, and risk behavior among African-American parochial college students. Journal of Adolescence 32, 259-273. ##
    2. Abdel-Khalek, A. M. (2010). Quality of life, subjective well-being, and religiosity in Muslim college students. Quality of Life Research, 19(8), 1133–1143. ##
    3. Abdel-Khalek, A. M., & Lester, D. (2007) Religiosity, health, and psychopathology in two cultures: Kuwait and USA, Mental Health, Religion & Culture, 10:5, 537-550. ##
    4. Bahr, S. J., Hawks, R. D.,&Wang, G. (1993). Familyand religious influences on adolescent substance abuse. Youth and Society, 24, 443-465. ##
    5. Brownfield, D., & Sorenson, A. M. (1991). Religion and drug use among adolescents: A social support conceptualization and interpretation. Deviant Behavior, 12, 259-276. ##
    6. Calestani, M. (2009). ‘SUERTE’(Luck): Spirituality and Well-Being in El Alto, Bolivia. Applied Research in Quality of Life, 4(1), 47–75. ##
    7. Chai, P. P. M., Krägeloh, C. U., Shepherd, D., & Billington, R. (2012). Stress and quality of life in international and domestic university students: Cultural differences in the              use of religious coping. Mental Health, Religion & Culture, 15, 265–277. ##
    8. Chow, H. P. H. (2010). Predicting academic success and psychological wellness in a sample of Canadian undergraduate students. Electronic Journal of Research in Educational Psychology, 8(2), 473–496. ##
    9. Dezutter, J., Soenens, B., & Hutsebaut, D. (2006). Religiosity and mental health: A further exploration                     of the relative importance of religious behaviors versus religious attitudes. Personality and Individual Differences, 40(4),                  807–818. ##
    10. Dyrbye, L. N., Thomas, M. R., & Shanafelt, T. D. (2006c). Systematic review of depression, anxiety, and other indicators of psychological distress among US and Canadian medical students. Academic Medicine, 81(4), 354–373. ##
    11. Dyrbye, L. N., Thomas, M. R., Huntington, J. L., Lawson, K. L., Novotny, P. J., Sloan, J. A.  (2006a). Personal life events and medical student burnout: A multicenter study. Academic Medicine, 81(4), 374–384. ##
    12. Dyrbye, L. N., Thomas, M. R., Huschka, M. M., Lawson, K. L., Novotny, P. J., Sloan, J. A. (2006b). Amulticenter study of burnout, depression, and quality of life in minority and nonminority US medical students. Mayo Clinic Proceedings, 81(11), 1435–1442. ##
    13. Ellison, C.G.(1991). Religious involvement and subjective well-being. Journal of Health and##
    14. Ferris, A.L. (2002). Religion and the quality of life. Journal of Happiness Studies, 3, 199–215. ##
    15. Gall, T. L., & Grant, K. (2005). Faith development theory and the postmodern challenges. International Journal for the Psychology of Religion, 11, 159-172. ##
    16. Gardner, T. M., Krägeloh, C. U., & Henning, M. A. (2014). Religious coping, stress, and quality of life of Muslim university students in New Zealand, Mental Health, Religion & Culture. 17(4), 327-338. ##
    17. Garner,W. C., & Cole, E. G. (1986). The achievement of students in low-SES settings: An investigation of the relationship between locus of control and field dependence. Urban Education, 21, 189-206. ##
    18. Henning, M. A., Hawken, S. J., Kra¨geloh, C. U., Zhao, Y., & Doherty, I. (2011). Asian medical students: Quality of life and motivation to learn. Asia Pacific Education Review,                12(3), 437–445. ##
    19. Henning, M. A., Kra¨geloh, C. U., Hawken, S., Zhao, Y., & Doherty, I. (2010). Quality of life and motivation to learn: A study of medical students. Issues in Educational Research, 20(3), 244–256. ##
    20. Henning, M. A., Krägeloh C, Thompson, A., Sisley, R., Doherty, I., & Hawken, S. J. (2015). Religious Affiliation, Quality of Life and Academic Performance: New Zealand Medical Students. Journal of Religion and Health, 54 (1), 3-19.
    21. Hills, J., Paice, J. A., Cameron, J. R., & Shot, S. (2005). Spirituality and distress in palliative care consultation. Journal of Palliative Medicine, 8 (4), 782-788. ##
    22. Hojat, M., Gonnella, J. S., Erdmann, J. B., & Vogel, W. H. (2003). Medical students’ cognitive appraisal of stressful life events as related to personality, physical well-being, and academic performance: A longitudinal study. Personality and Individual Differences, 35(1), 219–235. ##
    23. Hood, R.W., Spilka, B., Hunsberger, B., & Gorsuch, R. (1996). The psychology of religion: an empirical approach. New York: Guilford. ##
    24. Hunsberger, B., Pratt, M., & Pancer, S. M. (2002). A longitudinal study of religious doubts in high school and beyond: relationships, Stability and searching for answers. Journal for the Scientific Study of Religion, 41, 225-266. ##
    25. Hysenbegasi, A., Hass, S. L., & Rowland, C. R. ( 2005). The impact of depression on the academic productivity of university student. Journal of Mental Health Policy & Economics, 8 (3), 145-151. ##
    26. Jackson, L. E.,& Coursey,R. D. (1988). The relationship between God control and internal locus of control to intrinsic religious motivation, coping, and purpose in life. Journal for the Scientific Study of Religion, 27, 399-410. ##
    27. Jeynes, W. (2005b). The relationship between urban students attending religious revival services and academic and social outcomes. Education & Urban Society, 38(1), 3-20. ##
    28. Jeynes, W. H. (2002a). Why religious schools positively impact the academic achievement of children. International Journal of Education and Religion, 3 (12), 16-32. ##
    29. Jeynes, W. H. (2002b). A meta-analysis of the effects of attending religious schools and religiosity on black and       Hispanic academic achievement. Education and Urban Society, 17, 27 -49. ##
    30. Jeynes, W. H. (2003). The effects of religious commitment on the academic achievement of urban and other children. Education and Urban Society. 31, 44 -62. ##
    31. Krause, N. (2006). Religious doubt and psychological well-being: a longitudinal investigation. Review of Religious Research, 47, 287-302. ##
    32. Krause, N., & Wulff, K. N. (2004). Religious doubt and health: exploring the potential dark side of religion. Sociology of Religion, 65, 35-56.   ##
    33. Loury, L. (2004). Does Church Attendance Really Increase Schooling? Journal for the Scientific##
    34. Maselko, J., & Kubzansky, L. D. (2006). Gender differences in religious practices, spiritual experiences and health: Results from the US General Social Survey. Social Science & Medicine, 62, 2848-2860. ##
    35. Mooney, M. (2005). Does religion influence college satisfaction or grades earned? Evidence from the national longitudinal survey of freshmen (NLSF). Journal for Scientific Study of Religion, 21 (7), 46-53. ##
    36. Nylander, A. B., Tung, Y., & Xu, X. (1996). The effect of religion on adolescent drug use in America: An assessment of change, 1976-1992.Paper presented at the annual meeting of the American Sociological Association, Ne w York City. ##
    37. ohnson, S. (1992). Extra-school factors in achievement, attainment, and aspiration among junior and senior high school-age African American youth. Journal of Negro Education, 61, 99-119. ##
    38. Park, H. (2001). Religiousness as a Predictor of Academic Performance among High School Students” Journal of Research in Christian Education. 10(2), 361-378. ##
    39. Sawatzky, R., Gadermann, A., & Pesut, B. (2009). An investigation of the relationships between spirituality, health status and quality of life in adolescents. Applied Research in Quality of Life, 4(1), 5–22. ##
    40. Sawatzky, R., Ratner, P. A., & Chiu, L. (2005). A meta-analysis of the relationship between spirituality and quality of life. Social Indicators Research, 72(2), 153–188. ##
    41. Shrauger, J.,& Silverman, R. E. (1971). The relationship of religious background and participation to locus of control. Journal for the Scientific Study of Religion, 10, 11-16. ##
    42. Siegel, K., Anderman, S. J., & Schrimshaw, E. W. (2001). Religion and coping with health-related stress.Psychology and Health, 16(6), 631–653. ##
    43. Social Behavior 32, 80–99. ##
    44. Sorajjakool, S. V., Chilson, B., Ramirez–Johnson, J., &Earll, A. (2008). Disconnection, depression and spirituality: A study of the role of spirituality and meaning in the lives of individuals with severe depression. Pastoral Psychology, 56, 521-532. ##
    45. Stewart, S. M., Betson, C., Lam, T., Marshall, I., Lee, P., & Wong, C. (2009). Predicting stress in first year medical students: A longitudinal study. Medical Education, 31(3), 163–168. ##
    46. Study of Religion, 43, 119-127. ##
    47. Van Dyke, C. J., & Elias, M. J. (2007). How forgiveness, purpose, and religiosity are related to the mentalhealth and well-being of youth: A review of the literature. Mental Health, Religion &  Culture, 10, 395– 415. ##
    48. Zhang, K. C., Hui, C. H., Lam, J., Lau, E. Y. Y., Cheung, S. F., & Mok, D. S. Y. (2014). Personal spiritual values and quality of life: Evidence from Chinese college students. Journal of Religion and Health, 53, 986-1002. ## 
    49. Zullig, K. J., Ward, R. M., & Horn, T. (2006). The association between perceived spirituality, religiosity, and life satisfaction: The mediating role of self-rated health. Social Indicators Research, 79(2), 255–274. ##
    50. The relationship of religiosity with quality of life and academic performance of students##
    51. Seyyed nabih allah  Gasemtabar : PH.D student curriculum studies in Kharazmi university , Tehran, Iran##
    52. Akbar salehi, Assistant professor in philosophy of education, kharazmi university .Tehran, Iran