امروزه اهمیت پژوهش آنقدر اساسی و حیاتی است که آن را موتور محرک ملّتها میدانند. این مهم عناصری دارد که بیتردید اخلاق از مهمترین آنها است. با عنایت به اینکه اخلاق، بهویژه در پژوهشهای علوم تربیتی، بسیار مهم است، محقق بر آن است تا اصول و ضوابطی را ارائه دهد که پژوهشگران به درستیِ آن باور دارند و باید در قالب قانون و دستورالعمل در امور تحقیقی به کار ببرند. بنابراین با تکیه بر روش کیفی و با استفاده از روش مرور، اسناد و مدارک مربوط به موضوع موردمطالعه، بررسی میشود. در این مطالعه ضمن تبیین چیستی اخلاق در پژوهشهای علوم تربیتی، به ملاحظات و معیارهای اخلاقی در پژوهش در سه بخش، معیارهای اخلاقی قبل از ورود به پژوهش، معیارهای اخلاقی حین انجام پژوهش و در نهایت معیارهای اخلاقی بعد از جمعآوری داده و پس از پژوهش پرداخته میشود. در پایان محقق با ارائۀ مولفههایی برای اثربخشی و فرهنگسازی کاربرد معیارهای اخلاقی در پژوهشگران، پیشنهادهای کاربردی در این زمینه را مطرح مینماید.
واژههای کلیدی معیار اخلاقی، اخلاق، علوم تربیتی.
چکیده : An Analysis of Ethical Principles in the Process of Conducting Researches in the Field of Educational Sciences Bahram Afshari* Zahra Es'haghian** Hassan Ali Bakhtiar Nasrabadi***
Abstract Today the importance of research is so critical that it is usually described as the driving engine of the nations. Research consists of different aspects amongst which ethics is of great significance. Considering that ethics, particularly in researches conducted in the field of Educational Sciences, is really important, the author tries to provide some principles and rules whose validity has been verified by all the researchers and should be formalized as the guideline for their researching works. Thus, in this study, applying the qualitative approach and through reviewing method, the documents and evidences regarding the subject are investigated. In this study, explaining the nature of ethics in researches conducted within Educational Sciences, the ethical standards applicable in three phases of prior to the research, while doing the research and after the research have been elaborated. In the end, by offering a number of factors which can cause effectiveness and culture of ethical terms within research processes, the author offers practical proposals.
*-PhD student in Education Management, University of Isfahan. **-Graduate student of history and philosophy of education, University of Isfahan. ***-PhD graduate in History and Philosophy of Education, University of Isfahan.