این مقاله بر آن است تا برخی از تأثیرات اخلاقی استفاده از فضای مجازی را بر پیوند زناشویی و روابط فرزندان در خانواده برشمارد. بدین‌منظور، ابتدا تأثیرات اخلاقی فضای مجازی با روش کتابخانهای و به‌طور توصیفی- تحلیلی تبیین و سپس پیامدهای آن بر روابط زناشویی و فرزندان در خانواده بررسی شد.
یافتهها نشان داد در کنار مزایای فضای مجازی، معایبی نیز وجود دارد. نداشتن آگاهی کافی دربارۀ فضای مجازی میتواند آسیبهای اخلاقی زیادی را برای خانواده و روابط اعضای آن در پی داشته باشد. مطالعات بیانگر آن است که میان استفاده از فضای مجازی و آسیب ارزشهای خانوادگی رابطه وجود دارد؛ به‌گونهای‌که فضای مجازی موجب تغییراتی در گفتار، رفتار و اخلاق نسل جدید شده است. هرچه میزان استفاده از شبکههای مجازی در خانواده بیشتر باشد، تعاملات خانوادگی کمتر می‌شود و سرمایۀ اجتماعی پیوند خانوادگی رو به زوال میرود. امروزه با ظهور فناوریهای اطلاعاتی و ارتباطی نوین در فضای مجازی و حقیقی، حریم زندگی خصوصی ازنظر اخلاقی به مخاطره افتاده است. نتایج پژوهش نشان داد این تهدید میتواند آسیب‌هایی جبران‌ناپذیر به جنبه‌های مختلف نظام خانواده وارد کند. شماری از این آسیب‌ها عبارتند از: تضعیف نقش خانواده به‌منزلۀ مرجع، کاهش ارتباط والدین با فرزندان، بی‌اعتمادی زوجین به یکدیگر، دروغگویی، افزایش فاصلۀ عاطفی و روحی زوجین و اعضای خانواده از یکدیگر، افزایش طلاق و هنجارشکنی‌های اخلاقی، ترویج عشق‌های مجازی، بی‌توجهی به مسئولیتها، تضعیف ارزشهای اخلاقی، افزایش ارتباطات نامشروع و ... .
آذرخش، محمود (1382)؛ «اختلال اعتیاد به اینترنت»؛ فصلنامۀ معنا؛ ش 16. ##ابراهیمپور کومله، سمیرا و کامیان خزایی (1391)؛ «آسیبهای نوپدید شبکههای اجنماعی مجازی درکمین خانوادۀ ایرانی»؛ نخستین کنگره ملی فضای مجازی و آسیبهای اجتماعی نوپدید، تهران، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی. #احمدی، عزتالله و دیگران (1394)؛ «تأثیر شبکۀ اجتماعی فیسبوک بر ارزشهای خانوادگی مقطع متوسطه شهر تبریز»؛ فصلنامۀ توسعه اجتماعی؛ سال 9، ش 4، ص 107 تا 134. ##اعزازی، شهلا (1372)؛ جامعهشناسی خانواده با تأکید بر نقش، ساختار و کارکرد خانواده در دوران معاصر؛ تهران: روشنگران و مطالعات زنان. ##اکبریتبار، علیاکبر و جعفر هزارجریبی (1390)؛ «مطالعهای در باب تأثیر شبکههای اجتماعی مجازی بر سبک زندگی و اوقات فراغت جوانان»؛ بازیابی شده از: ##http://onlinesna.files.wordpress.com
بذرافشان، جواد و عیسی رفیعی کته‌تلخ (1392)؛ «بررسی تأثیر فضای مجازی بر هویت دینی جوانان روستایی»، مجلۀ مطالعات روانشناسی تربیتی؛ سال 10، ش 17، ص 1 تا 22. ##بزرگواری، رسول (1388)؛ «واگذاری چیستی اخلاق در شهر الکترونیکی»؛ دومین کنفرانس بینالمللی شهر الکترونیک (مقالۀ کنفرانسی). ##حسنی، الهام (1390)؛ «خوب، بد، فیسبوک!»؛ بازیابی شده از: ##http://www.tabnak.ir
خدامرادی، طاهره، سعادت، فرحناز و خدامرادی، طیبه (1393)؛ «بررسی میزان تأثیر استفاده از فضای مجازی بر ارزشهای خانواده»؛ مجلۀ فرهنگ ایلام، سال 15، ش 45. ##رحیمی، محمد (1390)؛ «عوامل اجتماعی مؤثر بر شکاف نسلی (مطالعۀ موردی: شهر خلخال)»؛ پایاننامۀ کارشناسیارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی. ##رسولی، محمدرضا و افروشته آزادمجد (1392)؛ «اعتیاد به اینترنت و اثرات ناشی از آن در بین دانشآموزان دورۀ متوسطۀ شهر تهران»؛ مجلۀ علوم اجتماعی؛ ش 67، ص 90 تا 97. ##زمانی، عباس (1394)؛ خانواده مجازی؛ اصفهان: مؤلّف. ##سیدسعادتی، فهیمه (1392)؛ «صیانت از حریم خصوصی در فضای مجازی براساس هنجارهای اسلامی»؛ مجلۀ راهبرد فرهنگ؛ ش 23، ص 155 تا 183. ##قاسمی، حامد و رضا عبدالرحمانی (1391)؛ «بررسی عوامل مؤثر بر گرایش هنجارشکنی اخلاقی در فضای مجازی»؛ فصلنامۀ دانش انتظامی زنجان؛ سال 2، ش 5، ص 159 تا 199. ##کاستلز، مانوئل (1381)؛ عصر اطلاعات؛ ترجمۀ احمدعلی قُلیان؛ تهران: طرح نو. ##کفاشی، مجید (1389)؛ «آثار نظم و تضاد خانواده بر خشونت علیه کودکان»؛ فصلنامۀ پژوهشاجتماعی؛ سال 3، ش 6. ##محکمکار، ایمان و محمدمهدی حلّاج (1393)؛ «فضای مجازی، ابعاد، ویژگیها و کارکردهای آن در عرصۀ هویت با محوریت شبکههای اجتماعی مجازی»؛ مجلۀ معرفت؛ سال 23، ش 201. ##مشعوف، نرگس (1391)؛ «سهم شبکههای اجتماعی در تضعیف روابط خانوادگی»، بازیابی شده از : ##http://www.yjc.ir/fa/news
موسوی، سیدکمالالدین و سیدعلی موسوی (1392)؛ «تحلیل رابطه میان الگوی استفاده از تلفن همراه و اعتماد متقابل زناشویی»؛ مجلۀ جامعهشناسی ایران؛ سال 14، ش 3، ص 31 تا 51. ##نقیبی، سیدابوالقاسم و زری زمانی (1390)؛ «نقش وفاداری در اعتمادآفرینی و راهبردهای توسعۀ آن در نهاد خانواده با رویکرد به آیات و روایات»؛ فصلنامۀ شورای فرهنگی ـ اجتماعی زنان؛ سال 13، ش 52، ص 7 تا 53. ##نوغانی، محسن؛ مرتضی چرخزرین و عطیه صادقی (1391)؛ «تأثیر فیسبوک بر کاهش سرمایۀ اجتماعی پیوندی در خانواده»؛ نخستین کنگره ملی فضای مجازی و آسیبهای اجتماعی نوپدید، تهران: وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی. ##Batista, e. (2011); "Cellphones: The Marriage Buster"; Retrieved From www.Wired.com/gadgestes/wireless. ##
Geser, Hans. (2004); Towards a Sociological Theory of the Mobile Phone, In Sociology in Switzerland; Sociology of the Mobile Phone; Online Publications: Zurich. ##
حاج محمدی, فرشته, & حاج محمدی, سمیرا. (1396). تأثیرات اخلاقی استفاده از فضای مجازی بر پیوند زناشویی و روابط فرزندان در خانواده. فصلنامه علمی - پژوهشی مطالعات اخلاق کاربردی, 13(50), 11-37. doi: 10.22081/jare.2018.49851.1175
MLA
فرشته حاج محمدی; سمیرا حاج محمدی. "تأثیرات اخلاقی استفاده از فضای مجازی بر پیوند زناشویی و روابط فرزندان در خانواده", فصلنامه علمی - پژوهشی مطالعات اخلاق کاربردی, 13, 50, 1396, 11-37. doi: 10.22081/jare.2018.49851.1175
HARVARD
حاج محمدی, فرشته, حاج محمدی, سمیرا. (1396). 'تأثیرات اخلاقی استفاده از فضای مجازی بر پیوند زناشویی و روابط فرزندان در خانواده', فصلنامه علمی - پژوهشی مطالعات اخلاق کاربردی, 13(50), pp. 11-37. doi: 10.22081/jare.2018.49851.1175
VANCOUVER
حاج محمدی, فرشته, حاج محمدی, سمیرا. تأثیرات اخلاقی استفاده از فضای مجازی بر پیوند زناشویی و روابط فرزندان در خانواده. فصلنامه علمی - پژوهشی مطالعات اخلاق کاربردی, 1396; 13(50): 11-37. doi: 10.22081/jare.2018.49851.1175
)