تحلیل مفهوم «دعوت مأذون» در تبلیغ آموزه‌های دینی، براساس دو ویژگی حق و صدق

نویسنده

استادیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه اصفهان

چکیده

 
خداوند در آیۀ 46 سورۀ احزاب، یکی از پنج هدف رسالت پیامبر اکرم9را «دعوت به خداوند به اِذن وی» می‌شمرد. مفسّران در بیان معنای «اِذن» در این آیه سخنان گونا‌گونی گفته‌اند. بسیاری (مانند طبری) اِذن را به‌معنای «فرمان» دانسته‌اند. برخی (مانند زمخشری) آن را «آسان نمودن» معنا کرده‌اند و دیگران اِذن را «بعثت» دانسته‌اند. با توجه به دیگر آیات قرآن کریم و اوصاف پیامبر اکرم9در نهج‌البلاغه، معلوم می‌شود که دعوت پیامبر اکرم 9به‌سوی خداوند، از دو صفت «حق» و «صدق» برخوردار بوده است. با تحلیل این دو ویژگی آشکار می‌شود که دعوت مأذون آن است که در هر چهار رکن خویش حق باشد، برپایۀ دلیل شکل بگیرد (صدق اثباتی)، با واقع مطابقت داشته باشد (صدق فعلی) و داعی نیز بدان باور و التزام داشته باشد (صدق فاعلی). پس هر دعوتی که هر سه گونه صدق را داشته باشد، از سوی خداوند «دعوت مأذون» است. بنابراین، قید اِذن در دعوت به خدا، موجب احتراز از آسیب‌های تبلیغ دینی همچون بدعت‌، به‌کاربردن ابزارهای نامناسب، سخن‌گفتن بی‌دلیل، دروغ‌پردازی و دعوت دیگران و واگذاردن خویشتن می‌شود.

چکیده انگلیسی
 
An analysis of the concept of the "Allowed Invitation" in the promotion of religious doctrines Based on two features of truth and truthfulness
Muhammad Soltani Renani*
 
Abstract
In verse 46 of the Suran “al-Ahzab” God consideres one of the five goals of the Prophet's mission as "calling to God by his permission". The commentators in the meaning of "permission" in this verse have said a variety of words; many (like Tabari) have considered permission as "commandments";some (as Zamakhshari) have referred to it as "facilitating"; others perceive permission as "mission." According to other verses of the Holy Qur'an and the attributes of the Prophet Muhammad mentioned in Nahjul Balagh, it turns out that the invitation of the Prophet to God has had two attributes of "truth" and "truthfulness". By analyzing these two features, it is evident that the true invitation should be based on four true elements, including: should be based on reason (proving truth), to actually conform the truth (real truth), and the da'i (the inviter) himself should also believe and be committed (the truth of the agent). Therefore, every invitation that has all three types of truth is "an allowed invitation from Allah". Therefore, the constraint of the permission to invite to God will prevent the harm of religious propagation such as heresy, use of inappropriate means, imprecise speech, lying and inviting others and giving up oneself.
 
Keywords
Allowed invitation, Inviting to the truth, The truth Types, Pathology of Religious Preaching



*Assistant Professor of Quranic and Hadithic Sciences of Isfahan University.

کلیدواژه‌ها


دوره 14، شماره 29 - شماره پیاپی 51
ویژه اخلاق به سفارش میزاخلاق از قطب اخلاق ، خانواده وسبک زندگی
خرداد 1397
صفحه 121-145
  • تاریخ دریافت: 29 آذر 1396
  • تاریخ بازنگری: 05 اسفند 1396
  • تاریخ پذیرش: 10 اردیبهشت 1397