مدیریت سود به‌منزلۀ موضوعی اخلاقی (با توجه به نظریۀ استدلال اخلاقی کلبرگ)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حسابداری و مدیر بررسی‌های ویژه و حسابرسی دادگاهی سازمان بازرسی، حسابرسی و خدمات مدیریت آستان قدس رضوی، دانشگاه

2 استادیار گروه حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بیرجند، بیرجند، ایران

چکیده

اهمیت دستاوردهای نظریۀ کلبرگ (Kohlberg) در مدیریت سود هنگامی آشکار می‌شود که با سؤالاتی دربارۀ چگونگی رفتار افراد ارتباط پیدا می‌کند. این نظریه را می‌توان یک تحلیل توصیفی دانست که تلاش می‌کند پیشرفت اخلاقی افراد را توصیف کند. یکپارچه‌سازی اصول اخلاقی توصیفی و هنجاری به‌نوبۀ خود باعث می‌شود برای بررسی استدلال اخلاقی مدیر از روشی مفیدتر استفاده شود. هدف پژوهش حاضر این است که اخلاق را در مدیریت سود در جامعۀ دانشگاهی با توجه به نظریۀ کلبرگ معرفی و تبیین کند. از این رو، کوشیده‌ایم با تحلیل این نظریه، بینشی دربارۀ مفاهیم کلیدی مسئله اخلاق در مدیریت سود ارائه کنیم. روش تحقیق حاضر، توصیفی و رویکرد آن، نظری است. این پژوهش به دنبال ارتباط نظریۀ استدلال اخلاقی کلبرگ به‌منزلۀ رویکردی در فرآیند بررسی پیشینه و استدلال‌های نهفته در اخلاق مدیر در مدیریت سود است. این نظریه توضیح می‌دهد که افراد چگونه احساس درست یا غلط بودن را تعیین و توجیه می‌کنند. به‌طور کلی، نتایج پژوهش در راستای بینش‌های مفهومی دربارۀ اخلاق در مدیریت سود است و ارتباط اخلاق مدیران در مدیریت سود را با مدل استدلال اخلاقی کلبرگ مطرح می‌کند. بر این اساس، می‌توان از دیدگاه نظری، مفاهیم بیشتری را دربارۀ استدلال اخلاقی در موضوع مدیریت سود بررسی و تحلیل کرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Earnings management as an ethical issue in view of Kohlberg’s theory of moral reasoning

نویسندگان [English]

  • jafar Ahmadpour 1
  • habibollah nakhaei 2
1 PhD student Accounting and Manager of the Special Investigation and Auditing Agency of the Inspection, Audit and Management Services Astan Quds Razavi, Department of Accounting، Islamic Azad University Qaenat Branch, Qaenat, Iran
2 Assistant Professor of Accounting, Islamic Azad university, Birjand Branch, Birjand.Iran
چکیده [English]

 
The importance and implications of Kohlberg’s theory, in terms of earnings management, resides within the fact that the theory is concerned with questions about how one ought to act – being as it acknowledges the well-known ethical theories. The work of Kohlberg can be classified as a descriptive analysis to the extent that it attempts to describe individuals’ moral development. This integration of normative and descriptive ethics, in turn, enables the theory to be used to explore managers’ moral reasoning in a more helpful way. The purpose of this paper is to shed light on and introduce the ethics of earnings management in the academic community in light of Kohlberg’s theory. In other words, by analyzing the relevant literature to provide insights around the key concepts of the issue of ethics of earnings management. Therefore, theoretical approach has been adopted by reviewing the literature using a descriptive method. The study suggests relevance of the theory of moral development and reasoning by Kohlberg as an approach in the process of exploring the background and the reasons behind ethics of managers regarding earnings management. This theory helps to explain how individuals demonstrate and justify a sense of right or wrong. In general, the results show provides conceptual insights about the ethics of Earnings management, and it proposes a link between manager’s ethics regarding the phenomenon of Earnings management and the framework of moral reasoning theory by Kohlberg. From this point of view, it is possible to increase the concept of ethics reasoning about earnings management from a theoretical point of view.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Earnings management
  • Ethics
  • Kohlberg’s theory of moral reasoning

مراجع

  1. احمدپور، احمد و حسنا قهرمانی صغیر (1388)، «بررسی ویژگی کیفی قابلیت اتکاء اطلاعات در ارزیابی کیفیت سود شرکت‌ها»، بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، دوره 16، ش 58، ص 3-19.
  2. اعتمادی، حسین، حجت‌الله فرزانی، رضا غلامی حسین‌آباد و مهدی ناظمی اردکانی (1389)، «بررسی تأثیر ارزش‌های اخلاق شرکتی بر درک مدیریت سود»، اخلاق در علوم و فناوری، ش 3-4، ص 35-46.
  3. بنی‌مهد، بهمن، مهدی عربی و شیوا حسن‌زاده (1396)، پژوهش‌های تجربی و روش‌شناسی در حسابداری، چ2، تهران: ترمه.
  4. ثقفی، علی، محسن مرادی جز و حسینعلی سهرابی (1393)، «رابطۀ بین مدیریت سود و عدم تقارن اطلاعاتی در شرایط نااطمینانی محیطی»، دانش حسابداری، سال 5، ش17، ص 7-27.
  5. جهانگیرزاده، محمدرضا ‌(‌1390)، «دیدگاه‌های شناختی-تحولی در رشد اخلاقی»، فصلنامه معرفت اخلاقی، دوره 2، ش 4، ص101- 122.
  6. جاویدان، فاطمه، محمدصادق دهقان، احسان شمسی گوشکی و محمود عباسی (1391)، «تحلیل نظریه رشد اخلاقی کولبرگ با رویکرد قرآنی»، فصلنامه اخلاق زیستی. سال 2، ش6، ص11-48.
  7. خلیفه‌سلطانی، سید احمد و غزاله برزگر (1395)، «رابطهٔ مخاطرات اخلاقی و مدیریت سود»، مجله علمی دانش حسابداری، دوره 7، ش24، ص67-90.
  8. عصاره، علیرضا، آیدین مهدی‌زاده تهرانی، علیرضا امینی زرین و شادی عظیمی (۱۳۹۷)، «نقدی بر نظریهٔ رشد قضاوت اخلاقی لارنس کلبرگ: پژوهشی در بررسی چندجانبه نظریهٔ کلبرگ و ارائه رهنمودی دربارهٔ مراحل رشدی او»، فصلنامه علمی - پژوهشی تعلیم و تربیت، دوره ۳۴، ش 2، ص۹۳-۱۱۲.
  9. عباس‌زاده، حسن (1385)، «اخلاقیات در سازمان‌ها با تأکید بر دیدگاه اسلامی»، ماهنامۀ تدبیر، ش177، ص102-101.
  10. 10.معین‌الدین، محمود، شهناز نایب‌زاده، الهام یاوری و محمد میرمحمدی صدرآبادی (1394)، «رابطۀ اخلاق با رفتار مدیریت سود و تأثیر ویژگی‌های جمعیت‌شناختی بر آن»، اخلاق در علوم و فناوری، دوره 10، ش2، ص120-132.
  11. 11.مصباح یزدی، محمدتقی (1381)، فلسفه اخلاق، تحقیق و نگارش احمد حسین شریفی، قم:ارمغان بصیر.
  12. 12.مصباح، مجتبی (1382)، فلسفه اخلاق، قم:مؤسسه آموزشی و پرورشی امام خمینی (ره).
  13. 13.مطهری، مرتضی (1375)، آشنایی با علوم اسلامی (2)، چ 17، تهران: صدرا.
  14. Atkinson, A.S. (2002), “Ethics in financial reporting and the corporate communication professional”, Corporate Communications: An International Journal, Vol. 7, No. 4, pp. 212-218.
  15. Ball, R., Brown, P. (1968), an empirical evaluation of accounting income
    numbers, Journal of Accounting Research, 2(6), 159-178.
  16. Belgasem-Hussain, A.A. and Hussaien, Y.I. (2020), "Earnings management as an ethical issue in view of Kohlberg’s theory of moral reasoning", Journal of Financial Crime, Vol. ahead-of-print No. ahead-of-print. https://doi.org/10.1108/JFC-11-2019-0138
  17. Berrone, P., Surroca, J. and Tribo, J. (2007), “Corporate ethical identity as determinant of firm
    performance: a test of the mediating role of stakeholder satisfaction”, Journal of Business Ethics,
    Vol. 76 No. 1, pp. 35-53.
  18. Dechow, P.M. and Skinner, D.J. (2000), “Earnings management: reconciling the views of accounting academics, practitioners, and regulators”, Accounting Horizons, Vol. 14 No. 2, pp. 235-250.
  19. Ethics in Accounting (2009), Available at: http://highered.mcgraw-hill.com/sites/0072994029/
    student_view0/ebook/chapter1/chbody1/ethics_in_accounting.html (accessed 14 June 2009).
  20. Fisher, C. and Lovell, A. (2006), Business ethics and values: individual, Corporate and International Perspective, 2nd ed, London: FT Prentice Hall.
  21. Fischer, M. and Rosenzweig, K. (1995), “Attitudes of students and accounting practitioners concerning the ethical acceptability of earnings management”, Journal of Business Ethics, Vol. 14 No. 6, pp. 433-444.
  22. Hayes, R.L. (1994), “The legacy of lawrence Kohlberg: implications for counseling and human
    development”, Journal of Counseling and Development, Vol. 72, pp. 261-267
  23. Healy, P.M. and Wahlen, J.M. (1999), “A review of earnings management in literature and its
    implications for standard setting”, Accounting Horizons, Vol. 13 No. 4, pp. 365-383.
  24. ICAEW (2007), “Reporting with integrity: an initiative from the institute of chartered accountants in England and Wales”, Information for Better Markets, available at: www.icaew.com/index.cfm/route/127759/icaew_ga/en/Technical_amp_Business_Topics/Topics/Information_for_better_ markets/Reporting_with_Integrity
  25. Kohlberg, L. and Hersh, R.H. (1977), “Moral development: a review of the theory”, Theory into Practice, Vol. 16 No. 2, pp. 53-59.
  26. Kohlberg, L. (1986), a current statement on some theoretical issues, in Modgil, S. and Modgil, C. Lawrence Kohlberg: Consensus and Controversy, GB: Taylor & Francis.
  27. Kohlberg, L. (1969), Stages in the Development of Moral Thought and Action, New York:Holt Rinehart and Winston.
  28. Kohlberg, L. (1981), Essays on Moral Development: The Philosophy of Moral Developmen’t, Harper and Row.
  29. Mintz, S.M. and Morris, R.E. (2008), Ethical Obligations and Decision Making in Accounting, New York, NY:McGRAWHILL.
  30. McKee, T.E. (2005), Earnings Management: An Executive Perspective, Thomson.
  31. Maines, L.A. (2007), “Spotlight on principles-based financial reporting”, Business Horizons, Vol. 50 No. 5, pp. 359-364.
  32. Mele, D. (2008), “Integrating ethics into management”, Journal of Business Ethics, Vol. 78, pp. 291-297.
  33. Nelson, M.W., Elliott, J.A. and Tarpley, R.L. (2003), “How are earnings managed? Examples from auditors”, Accounting Horizons, Vol. 17 No. s-1, pp. 17-5.
  34. Piaget, J. (1932/1965), the Moral Judgment of the Child, New York. NY: The Free Press, available at: www.archive.org/texts/flipbook/flippy.php?id=moraljudgmentoft005613mbp (accessed 3 April 2009).
  35. Schipper, K. (1989), “Commentary on earnings management”, Accounting Horizons, Vol. 3 No. 4, pp. 91-102.
  36. Smith, A.F. (1978), “Lawrence Kohlberg’s cognitive stage theory of the development of moral
    judgment”, New Directions for Student Services, Vol. 4, pp. 53-67.
  37. Trevino, L.K. (1992), “Moral reasoning and business ethics: implications for research, education, and management”, Journal of Business Ethics, Vol. 11, No’s 5/6, pp. 445-459.
  38. Weber, J. (1991), “Adapting Kohlberg to enhance the assessment of manager’s moral reasoning”, Business Ethics Quarterly, Vol. 1 No. 3, pp. 293-318.
  39. Weber, J. and McGivern, E. (2010), “A new methodological approach for studying moral reasoning among managers in business settings”, Journal of Business Ethics, Vol. 92, pp. 149-166.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 21 خرداد 1399
  • تاریخ بازنگری: 22 مرداد 1399
  • تاریخ پذیرش: 27 شهریور 1399

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار