اصول اخلاق کنشگری اجتماعی روحانیون در آموزه های شیعی و آیین کاتولیک

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

گروه ادیان موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره

چکیده

کنشگری اجتماعی در زمرۀ فعالیت‌های اختیاری آدمی است که در قالب و چارچوب نظام اخلاقی واقع می‌شود و سمت‌وسویی مناسب به خود می‌گیرد. در تمام ادیان، روحانیون از جملۀ مهم‌ترین کنشگران اجتماعی هستند که فعالیت آنان نیز ضرورتاً باید در قالب اخلاقی دیده شود. در این نوشتار، نخست، اصول و بایسته‌های اخلاقی کنشگری در دو مذهب کاتولیک در مسیحیت و شیعه دراسلام بررسی شده و سپس، با مقایسۀ آن اصول به شباهت‌ها و تفاوت‌های آنان نظر شده است. بایستگی شأن و ارزش انسان، رعایت خیر عمومی، بایستگی اخلاقی هم‌بستگی، گزینۀ ترجیحی فقرا، بایستگی مباشرت، اصل مشارکت، اصل رعایت حقوق و مسئولیت‌ها، بایستگی عدالت اقتصادی و اصل لزوم ایجاد صلح در آیین کاتولیک، و اصول عدالت، امین‌بودن، تعاون، نیکوکاری، محبت و رأفت، امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر، خیرخواهی و وفای به عهد در مذهب تشیع بررسی و تحلیل شدند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Ethical principles of social activism of clergies in Shiite and CatholoicsTeachings

نویسنده [English]

  • seyed akbar hosseini ghale bahman
department of religions of I.K.I.
چکیده [English]

Social activism is one of the voluntary activities of man that takes place in the form and framework of the moral system and takes the appropriate direction. The clergy, in all religions, are among the most important social activists, whose activities must necessarily be seen in a moral context. In this article, first, the principles and moral requirements of activism in the two Catholicism in Christianity and Shiism in Islam are discussed, and then, by comparing those principles, their similarities and differences are considered. The necessity of human dignity, the observance of the public good, the moral necessity of solidarity, the preferential choice of the poor, the necessity of stewardship, the principle of participation, the principle of observance of rights and responsibilities, the necessity of economic justice and the necessity of peace in Catholicism were considered. The principles of justice, honesty, cooperation, charity, love and compassion, enjoining the good and forbidding the evil, benevolence and faithfulness to the covenant in Shia were analyzed

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ethics
  • social activism
  • clergy
  • Catholicism
  • Shia

مراجع

  1.  

    1. قرآن کریم.
    2. نهج‌البلاغه.
    3. کتاب مقدس.
    4. اسماعیلی، امیر و حسین کریم‌آبادی (1397)، کلمات مکنونه: شرح استاد غلامحسین ابراهیمی دینانی بر الکلمات المکنونة ملامحسن فیض کاشانی،  تهران: نور سخن.
    5. تعالیم کلیسای کاتولیک(1393)، ترجمۀ احمدرضا مفتاح، حسن قنبری و حسین سلیمانی، قم: انتشارات دانشگاه ادیان و مذاهب.
    6. بهشتی، محمد (1391)، آراء دانشمندان مسلمان در تعلیم‎وتربیت و مبانی آن (5)، فیض کاشانی، چ3، تهران و قم: سمتو پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
    7. تمیمى آمدى، عبدالواحدبن‌محمد (1410ق)، غرر الحکم و درر الکلم‌، قم: دار الکتاب الإسلامی‌.
    8. توفیقی، حسین (1385)، آشنایی با ادیان بزرگ، چ9، قم: مؤسسۀ فرهنگی طه.
    9. حسینی خامنه‌ای، سیدعلی (10/8/1365)، بیانات در شب رحلت پیامبر اعظم9و شهادت امام حسن مجتبی7در کانون توحید تهران، برگرفته از:

    https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=46657

    1. حسینی خامنه‌ای، سیدعلی (30/1/1383)، شرح حدیث در ابتدای جلسۀ درس خارج فقه، برگرفته از:

    https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=45930

    1. حسینی خامنه‌ای، سیدعلی (19/6/1375)، بیانات در دیدار مسئولان نمایندگی‌های ولى‌فقیه در دانشگاه‌ها، برگرفته از:

    https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=24768

    1. حسینی ‌خامنه‌ای، سیدعلی (23/2/1379)، بیانات در خطبه‌های نماز  جمعۀ تهران.‌
    2. حسینی قلعه‌بهمن، سیداکبر (1396)، «تحلیل کُد اخلاقی "محبت" در آیین کاتولیک»، اخلاق‌‌پژوهی، دورۀ 1، ش3 (پیاپی 3)، ص92-110.
    3. حسینی قلعه‌بهمن، سیداکبر (1394)، «تحلیلی بر ساختار نظام اخلاقی در ادیان»، معرفت ادیان، سال7، ش۱ (پیاپی ۲۵)، ص113-129.
    4. دهخدا، علی‌اکبر (1377)، لغت‌نامه، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
    5. فؤادیان ‌دامغانی، رمضان (1382)، سیمای عدالت در قرآن و حدیث، تهران: لوح محفوظ.
    6. گریدی، جوان، ا. (1377)، مسیحیت و بدعت‌ها، ترجمۀ عبدالرحیم سلیمانی اردستانی، قم: طه.
    7. کونگ، هانس (1384)، تاریخ کلیسای کاتولیک، ترجمۀ حسن قنبری، قم: ادیان.
    8. مصباح یزدی، محمدتقى (1392)، انسان‌سازی در قرآن، تنظیم و تدوین محمود فتحعلی، قم: مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی;.
    9. مصباح یزدى، محمدتقى (1382)، آذرخشى دیگر از آسمان کربلا، قم: مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی;.
    10. مصباح یزدى، محمدتقى، (1387-1388)، سیمای شیعیان در کلام امیرمؤمنان7؛درس‌ اخلاق سال‌های 1387 و 1388، جلسۀ چهل‌وهشتم. برگرفته از:

    https://mesbahyazdi.ir/node/98/جلسه-چهل-و-هشتم-سیمای-شیعیان-47

    1. مصباح یزدى، محمدتقى (1391)، بزرگ‌ترین فریضه، نگارش قاسم شبان‌نیا، چ4، قم: مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی;.
    2. مطهری، مرتضی (1377)، یادداشت‌های شهید مطهری، تهران: صدرا.
    3. مطهری، مرتضی (1393)، مجموعه آثار شهید مطهری، تهران: صدرا.
    4. هولمز، رابرت ال. (1389)، مبانی فلسفۀ اخلاق، ترجمۀ مسعود اولیا، تهران: ققنوس.
    5. یعقوبی، عبدالرسول (1391)، «معناشناسی واژۀ روحانیت»، معرفت فرهنگی اجتماعی، سال3، ش4، ص5-20.
    6. Cambridge dictionary Retrieved from: https:// dictionary. cambridge. org/dictionary/english/activism.
    7. Gerald S. Twomey, (2006), “Pope John Paul II and the Preferential Option for the Poor Pope John Paul II and the Preferential Option for the Poor”, Journal of Catholic Legal Studies, Vol. 45, No. 2, article 8, p. 49–69.

    https://www.vatican.va/archive/hist_councils/ii_vatican_council/documents/vat-ii_const_19651207_gaudium-et-spes_en.html.

    1. Oxford Advanced Learner’s Dictionary, Retrieved from http://oald8.oxfordlearnersdictionaries.com/dictionary/activism#activist__13
    2. Pontifical Council For Justice And Peace (2005), Compendium of the Social Doctrine of the Church, Retrieved from: https://www.vatican.va/roman_curia/pontifical_councils/justpeace/documents/rc_pc_justpeace_doc_20060526_compendio-dott-soc_en.html
    3. Pope Benedict XVI (2008), World Day of Peace 2008, 7. Message Of His Holiness Pope Benedict Xvi For The Celebration Of The World Day Of Peace 1 January 2008. Retrieved from: https:// www.vatican.va/content/benedict-xvi/en/messages/peace/documents/hf_ben-xvi_mes_20071208_xli-world-day-peace.html.
    4. Pope Benedict XVI (2009), Caritas in Veritate, Charity in Truth, 66, June 29 , First Published in the St. Bartholomew Bulletin: September.
    5. Pope Francis (2014), World Meeting of Popular Movements, Old Synod HallTuesday, 28 October 2014. Retrieved from: https://www.vatican.va/content/francesco/en/speeches/2014/october/documents/papa-francesco_20141028_incontro-mondiale-movimenti-popolari.html.
    6. Robinson, Luke (2008), “Moral Principles Are Not Moral Laws”, Journal Of Ethics & Social Philosophy, Vol. 2, No. 3, p. 2–25.
    7. Saint John Paul II (1984), Address on Christian Unity in a Technological Age, Toronto, 1984. Retrieved from: https:// www. vatican.va/content/john-paul-ii/en/ speeches/ 1984/ september/ documents/hf_jp-ii_spe_19840914 _confessioni-cristiane.html
    8. Saint John XXIII (1963), Pacem in Terris, 31. Encyclical Of Pope John Xxiii On Establishing Universal Peace In Truth, Justice, Charity, And Liberty, April 11, 1963. Retrieved from: https:// www. vatican. va/content/john-xxiii/en/encyclicals/documents/hf_j-xxiii_enc_11041963_pacem.html.
    9. Second Vatican Council (1965), Gaudium et Spes, Retrieved from:
    10. The free dictionary, (2018), Retrieved from https:// www. thefreedictionary.com/moral+principle)

     

فصلنامه علمی - پژوهشی مطالعات اخلاق کاربردی
دوره 17، شماره 44 - شماره پیاپی 66
ویژه نامه اخلاق کنشگری روحانیت، به سفارش میز اخلاق از قطب اخلاق، خانواده وسبک زندگی
اسفند 1400
صفحه 11-44

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 03 بهمن 1400
  • تاریخ بازنگری: 25 بهمن 1400
  • تاریخ پذیرش: 06 اسفند 1400

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار