الزامات و چالش‌های اخلاقی در گردشگری دینی در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه معارف اسلامی، قم ایران

2 دانشگاه معارف اسلامی، قم، ایران

چکیده

صنعت گردشگری علاوه بر عهده‌دار بودن نقش قابل توجه به‌عنوان منبعی برای تامین بودجه کشورها، به عنوان ابزاری برای قدرت نرم، تاثیر به‌سزایی درگسترش فرهنگ ها و ارزش‌ها ایفا می‌کند. گردشگری دینی یکی از اقسام مهم این صنعت در کشور ماست که با داشتن ظرفیت بالای فرهنگ ایرانی-اسلامی و اماکن دینی-تاریخی و پذیرایی سالانه از تعداد بی‌شمار گردشگران ، ضرورت پرداختن به این عرصه را بیشتر نمایان می‌کند. اقتضایات خاص گردشگری دینی در ایران، مقتضی رعایت اخلاقیات ناظر به آن است. با توجه به این نوع از اقتضایات حاکم و شرایط خاص برخی گردشگرها، چالش‌های اخلاقی در این زمینه پدید خواهد آمد که با توجه به تاثیرات مهم گردشگری دینی در ابعاد مختلف و معقول نبودن تعطیلی گردشگری بخاطر آسیب‌های آن، لازم است چالش های اخلاقی ناظر به گردشگری دینی ناظر به گردشگر، راهنما و اجراکنندگان مورد بررسی قرار گرفته و راه‌حل هایی برای آن ارایه شود. از این رو در این تحقیق با روشی توصیفی-تحلیلی ، تعدادی از چالش‌های اخلاقی موجود در این قسم از گردشگری دینی در ایران از قبیل چالش‌های ناظر به عرف مقصد، قوانین پوشش، حق زایرین، و... مطالعه شده و در نهایت راه‌کارهایی از قبیل توجه و درک فرهنگ مقصد و گردشگر، نگرش هدایت‌گرانه و..، برای برون‌رفت از این مشکلات اخلاقی ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Ethical requirements and challenges in religious tourism in Iran

نویسندگان [English]

  • Ebrahim Momeni 1
  • Seyyed Mohammad Hosseini Ragheb 2
1 University of Islamic Studies، Qom، Iran
2 University of Islamic Studies, Qom, Iran
چکیده [English]

In addition to being responsible for a significant role as a source of funding for countries, the tourism industry plays a significant role in the expansion of cultures and values as a tool for soft power. Religious tourism is one of the important types of this industry in our country, which has a high capacity of Iranian-Islamic culture and religious-historical places and welcomes countless number of tourists every year, which further shows the necessity of dealing with this field. The special requirements of religious tourism in Iran require compliance with the ethics related to it. According to this type of prevailing conditions and the special conditions of some tourists, ethical challenges will arise in this field, and considering the important effects of religious tourism in different dimensions and the unreasonableness of closing tourism due to its harm, it is necessary to address the ethical challenges of religious tourism. Tourists, guides and performers will be investigated and solutions will be provided. . Therefore, in this research, with a descriptive-analytical method, a number of ethical challenges in this type of religious tourism in Iran, such as challenges related to destination customs, clothing rules, pilgrims' rights, etc., were studied, and finally solutions from Such as paying attention and understanding the culture of the destination and the tourist, a guiding attitude, etc., have been presented to overcome these ethical problems.

کلیدواژه‌ها [English]

  • religious tourism
  • tourism ethics
  • ethical challenge
  • tourism
  • ethical tourism
  1. ابن‌منظور، محمدبن‌مکرم (1414ق)، لسان العرب، بیروت: دار صادر.
  2. اتکینسون، آر. اف. (1391)، درآمدی به فلسفه اخلاق، ترجمۀ سهراب علوی‌‌نیا، تهران: هرمس.
  3. ایلخانی، لیلا، مجید ولی‌ شریعت‌پناهی، محمد آقازاده والهام مقدم‌نیا (1395)،«بررسی تأثیر مدیریت گردشگری در تحولات اجتماعی و فرهنگی شهر قم»، مدیریت شهری، ش45، ص302-319.
  4. ایمانی‌زاده، امیرحسین (1395)، منشور جهانی اخلاق گردشگری، تهران: مهکامه.
  5. پاپلی یزدی، محمدحسین ومهدی سقایی (1385)، گردشگری (ماهیت و مفاهیم)، تهران: سمت.
  6. تابناک جوان (بازیابی: 07/03/1398)، در: http://peku.ir/N
  7. جهانیان، منوچهر و زهرا نادعلی‌پور (1388)، مدیریت گردشگری (تعاریف، ماهیت، اجزاء)، تهران: جهاد دانشگاهی.
  8. حسن‌پور، محمود و سعید داغستانی (1392)، برنامه‌ریزی گردشگری، تهران: مهکامه.
  9. حسینی قلعه‌بهمن، سیداکبر (1394)، «تحلیلی بر ساختار نظام اخلاقی در ادیان»، معرفت ادیان، س7، ش1، ص113-130.
  10. دانشنامۀ جهان اسلام (بازیابی: 1399)، در: http://peku.ir/W
  11. راغب اصفهانی، حسین (1412ق)، المفردات فی غریب القرآن، بیروت: دار القلم، الدار الشامیة.
  12. زبیدی، محمدبن‌محمد (1414ق)، تاج العروس من جواهر القاموس‏، بیروت: دار الفکر.
  13. سلطانی، مرتضی (1382)، «مدیریت اخلاق در سازمان»،تدبیر، ش132، ص34-40.
  14. شریفی، احمدحسین (1395)،آیین زندگی (اخلاق کاربردی)، قم: دفتر نشر معارف.
  15. صالح‌نیا، نرگس، جلال دهنوی و امین حق‌نژاد (1389)،«نقش فرهنگ در توسعۀ اقتصادی»،ماهنامۀ مهندسی فرهنگی، ش43 و 44، ص66-79.
  16. طبرسی، فضل‌بن‌حسن (1415ق)،مجمع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات.
  17. فلاحت‌پیشه، حشمت‌الله (1397)، در:تجارت نیوز http://peku.ir/s
  18. غلامی، علیرضا (1388)،«اخلاق سازمانی، مشکلات، موانع و راهکارها»، توسعۀ انسانی پلیس، دورۀ 25، ش4، ص65-85.
  19. مالمیر، رضا (1395)، ارزیابی و اولویت‌بندی تأثیر کدهای جهانی اخلاق گردشگری، کرج: دانشگاه البرز.
  • محمدی، قربانعلی، وحید جان‌محمدی لرگانی و سیده‌فاطمه اندرواژ (1395)، «تحلیل جامعه‌شناختی پایبندی گردشگران به هنجارهای اجتماعی»، مجلۀ برنامه‌ریزی و توسعۀ گردشگری، ش16، ص168-187.
  1. مسکویه، ابوعلی (1383)،تهذیب الاخلاق و تطهیر الاعراق، قم: بیدار.
  • معرفت، محمدهادی (1382)، «جهانگردی در تاریخ و آیات و روایات»، پژوهش‌نامۀ قرآن و حدیث، پیش‌شماره، 31-40.
  • میرفندرسکی، سیدمصطفی (بازیابی: 01/04/1399)، اعزام متخصصین گردشگری، در: مرکز تخصصی گردشگری دینی: http://peku.ir/L
  • نصیریان، جلال (1397)، آداب، الگوهای رفتاری و اخلاق حرفه‌ای در صنعت گردشگری، تهران: مهکامه.
  • ویسی، هادی (1394)، «بررسی تأثیر ایدئولوژی سیاسی بر صنعت گردشگری: مطالعه موردی ایران»، برنامه‌ریزی و توسعۀ گردشگری، ش14، ص45-66.
  1. Butler, R. W. (Retrieved: 2008/07). “The concept of a tourist area cycle of evolution: implications for management of resources. Canadian Geographer”, p. 5-12. In: doi:10.1111/j.1541-0064.1980.tb00970.x
  2. Dowson, R., Yaqub, J., & Raj, R. (2019). Spiritual and religious Tourism: Motivation and management. CABI.
  3. (Retrieved: 2016/07/14). In: https://www.dw.com/en/refused-berlin-handshake-religious-freedom-or-sexism/a-19400752
  4. International Recommendations for Tourism Statistics. (2008). New York: United Nations Publications.
  5. Norman, A. (2011). Spiritual Tourism. London: Continuum International Publishing Group.
  6. overtourism (n.d). Retrieved from responsibletravel: https://www.responsibletravel.com/copy/what-is-overtourism
  7. Rinschede, G. (1992). “Forms of religious tourism”. Annals of Tourism Research, 51-67.
  8. Terzidou, C. (2018). The Vow and Tourist Travel. Tourism and Religion: Issues and Implications.
  9. Wong, C. (2018). The Monks and Nuns of PuTuo as Custodians of Their Sacred Buddhist Site. Tourism and Religion : Issues and Implications.
دوره 19، شماره 2 - شماره پیاپی 71
دومین شماره علمی پژوهشی فصلنامه مطالعات اخلاق کاربردی
خرداد 1402
صفحه 139-167
  • تاریخ دریافت: 18 اردیبهشت 1402
  • تاریخ بازنگری: 17 خرداد 1402
  • تاریخ پذیرش: 02 آذر 1402