اخلاق کاربردی متقاعدسازی دینی با تحلیل و تبیین قرآنی و روایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 هیات علمی دانشگاه آزاد یادگار امام

2 دانشجوی دکتری دانشگاه معارف اسلامی گرایش انقلاب اسلامی

چکیده

تبلیغات گسترده و مکانیزم های متعدد متقاعدسازی امروزی و البته تأثیرات مطلوب و نامطلوب آن بر مخاطبان بر کسی پوشیده نیست. این پژوهش با رویکرد اخلاقی و البته با روش توصیفی-تحلیلی در آیات و روایات به تحلیل فرآیند متقاعدسازی دینی پرداخته، با لحاظ ارکان ارتباطی سه بایستگی اخلاقی را در عرصه تبلیغات و عملیات اقناعی پیشنهاد می دهد؛ هماهنگی فکری- اعتقادی، انگیزشی و رفتاری متقاعدساز با پیام متقاعدگرانه، اولین وظیفه اخلاقی متقاعدساز در حوزه معارف و مسائل دینی است که به رکن متقاعدساز ارتباط دارد. رعایت حق انتخاب و اختیار مخاطب بایسته اخلاقی دیگری است که باید در فرآیند اقناعی مورد ملاحظه قرار بگیرد و اگر پذیرش الزامی و اجباری مخاطب، مورد نظر متقاعدساز باشد، وی به بیراهه متقاعدسازی ضد اخلاقی قدم گذارده است. هم چنین بایستگی استخدام وسایل مشروع و وسایط مطلوب در محور بسته‌بندی پیام، لزوم اخلاقی دیگری در متقاعدسازی دینی است. تبیین سه بایسته مذکور، تفاوت مبنایی متقاعدسازی مورد تأیید آیات و روایات را با غالب روش های اقناعی موجود متمایز می سازد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Applied Ethics of Religious Persuasion by Quranic and Hadithic Analysis

نویسنده [English]

  • Isa molavi vardanjani 2
2 Phd Student at Islamic Maaref University
چکیده [English]

 
Extensive propaganda and the many mechanisms of today's persuasion and, of course, the desired and undesirable effects on the audience are not hidden. This research is based on ethical approach and of course on descriptive-analytical method. In the verses and narrations, the process of religious persuasion is analyzed in terms of communication elements, it proposes three ethical requirements in the field of propaganda and persuasion. The persuasive intellectual-belief, motivational and behavioral coordination with the persuasive message. The first ethical duty of a persuader in the field of education and religion. Which is related to the persuasive element Observing the right to choose and addressing the audience is another ethical necessity That should be considered in the persuasion process And if the compulsory acceptance of the audience is convincing, He has gone astray into persuading anti-morality We also need to hire legitimate and desirable tools in the message packaging axis, There is another moral necessity in religious persuasion The explanation of the above three essentials distinguishes the fundamental difference between the persuasiveness of the verses and traditions confirmed by most of the persuasive methods available.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Applied Ethics
  • Persuasion
  • Persuasive Behavior
  • Right to Choose
  • Tool Hire
  1.  

    • قرآن کریم
    1. ابن شعبه حرانى، حسن(1363)، تحف العقول عن آل الرسول، قم: جامعه مدرسین.
    2. ارنسون، الیوت(1389)، روان شناسی اجتماعی، ترجمه حسین شکرکن،              تهران: رشد.
    3. بحرانی،هاشم(1416ق)، البرهان فی تفسیر القرآن، تهران: بنیاد بعثت.
    4. بینگر، اتولر(1367)، ارتباطات اقناعی، ترجمه علی رستمی، تهران: مرکزتحقیقات مطالعات وسنجش برنامه ای صدا و سیما.
    5. پراتکانیس، آنتونی(1379)، عصر تبلیغات؛ استفاده و سوء استفاده روزمره از اقناع، ترجمه محمد صادق عباسی، تهران: سروش.
    6. تمیمى آمدى، عبدالواحد(1410ق)،  غرر الحکم و درر الکلم. تصحیح سید مهدى‏ رجائى. قم: دارالکتاب الإسلامی‏.
    7. جعفری، یعقوب (1381)، تفسیر کوثر، قم: هجرت.
    8. جعفریان، رسول(1376)، حیات فکری وسیاسی امامان شیعه،قم:انصاریان.
    9. شاهرودی، محمود و جمعى از مؤلفان(1426ق)، مجلة فقه أهل البیت:، قم: مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامى بر مذهب اهل بیت :.
    10. جمعی از نویسندگان(1389)،  اخلاق کاربردی: چالش ها و کاوش های نوین در اخلاق عملی، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
    11. جمعی از نویسندگان(1388)، فلسفه اخلاق، قم: معارف.
    12. جوادی آملی، عبدالله (1387)، تسنیم، قم: اسراء.
    13. جوادی آملی، عبدالله(1384)، تفسیر انسان به انسان، قم: اسراء.
    14. سورین، ورنر و جیمز تانکارد (1384)،  نظریه­های ارتباطات، ترجمه علیرضا دهقان، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
    15. ساروخانی، باقر(1390)، جامعه شناسی نوین ارتباطات، تهران: اطلاعات.
    16. سید رضی(1379)، نهج البلاغه، ترجمه و شرح فیض الاسلام، تهران: فقیه.
    17. سیوطی(1407ق)، الاتقان،بیروت:دارالکتب العلمیه.
    18. شریفی، احمدحسین(1396)، آئین زندگی «اخلاق کاربردی»، قم: معارف.
    19. شهید ثانى(بی تا) تمهید القواعد الأصولیة و العربیة، قم: دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه.
    20. طباطبایی، سید محمدحسین (1417ق)،  المیزان فی تفسیرالقرآن، قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
    21. طبرسی، فضل بن حسن(1373)،  مجمع البیان، تحقیق محمدجواد بلاغی، تهران: ناصر خسرو.
    22. طیب، عبدالحسین(1378)، اطیب البیان فی تفسیر القرآن، تهران: اسلام.
    23. عیاشی،محمد بن مسعود(1380)، تفسیر العیّاشی،تصحیح رسولى محلاتى، تهران،مکتبة الاسلامیة.
    24. فاضل لنکرانى، محمد(1389)، اخلاق فاضل، قم: مرکز فقهى ائمه اطهار:.
    25. قرائتی، محسن(1383)، تفسیر نور، تهران: مرکز فرهنگی درس­هایی از               قرآن کریم.
    26. کلینی، محمد(1407ق)، کافی. تهران: دار الکتبة الإسلامیة.
    27. متولی، کاظم(1384) افکار عمومی و شیوه های اقناع، تهران: بهجت.
    28. مجلسی، محمدباقر(1403ق) ، بحار الأنوار، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
    29. مصباح یزدی، محمدتقی(1386)، خداشناسی ـ کیهان شناسی ـ انسان شناسی «معارف قرآن . ج1-3». قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی;.
    30. مصباح یزدی، محمدتقی(1380) ،  فلسفه اخلاق، تحقیق احمدحسین شریفی، تهران: سازمان تبلیغات اسلامی: چاپ و نشر بین الملل.
    31. مصباح، مجتبی(1397)، فلسفه اخلاق، قم: موسسه آموزشی و پژوهشی                امام خمینی;.
    32. مطهری، مرتضی(1388)، جهاد، قم: صدرا.
    33. مطهری، مرتضی(1368)، سیری در سیره نبوی، قم: صدرا.
    34. مطهری، مرتضی(1387)، مجموعه آثار استاد شهید مطهری، قم: صدرا.
    35. معرفت، محمدهادی(1385)، نقد شبهات پیرامون قرآن کریم، ترجمه حسین حکیم باشی و دیگران، قم: تمهید.
    36. مکارم شیرازی، ناصر و دیگران(1374)، تفسیر نمونه، تهران:                       دارالکتب الاسلامیه.
    37. موسوی همدانی، محمدباقر(1374)، ترجمه تفسیر المیزان، قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین.
    38. میچل راجرز، اورت(1386)، تاریخ تحلیلی ارتباطات، ترجمه غلامرضا آذری، تهران: دانژه.
    39. واحدی، علی بن محمد(1419ق)،  اسباب نزول القرآن، بیروت:                     دارالکتب العلمیه.
    40. هاشمی شاهرودی و جمعى از مؤلفان(1423ق)، مجله فقه أهل البیت :، قم: مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامى بر مذهب اهل بیت :.